 |
| Xói lở sâu tạo thành hàm ếch dưới con đường ở thôn Thủy Cam, xã Chân Mây - Lăng Cô |
Thấp thỏm lo âu
Trong cơn mưa đầu tháng 12, ông Trần Văn Lượng, Trưởng thôn Thủy Cam dẫn chúng tôi đi dọc con đường làng đang có nhiều điểm bị sạt lở. Vừa đi, ông vừa thở dài: “Cứ mưa là bà con lo lắm. Sạt lở đã có từ nhiều năm trước, nhưng 3 năm trở lại đây thì nặng hẳn. Cả thôn có 6 điểm sạt lở, có đoạn bị khoét sâu như hở hàm ếch”.
Những tuyến đường liên thôn vốn là con đường quen thuộc của người dân xã Chân Mây - Lăng Cô, nay lại khiến người dân bất an khi qua lại, nhất là ban đêm khi mưa lớn ngày càng tạo thành những khe hở sâu. Theo ông Lượng, nỗi lo lớn hơn là tình trạng sạt lở lại ảnh hưởng trực tiếp đến nhà của các hộ dân. Điển hình như nhà bà Nguyễn Thị Sương, trú tại thôn Thủy Cam, các đợt mưa lũ vừa qua đã gây sạt lở vào sát căn nhà, chỉ cách công trình phụ khoảng 1,5m. Chỉ về phía bụi tre sát mép nước cạnh nhà bà Sương, ông Lượng nhấn mạnh: “Không có bụi tre này, chắc sạt lở ăn vô tới nhà rồi”.
Bà Nguyễn Thị Sương dù đã ngoài 70 tuổi, nhưng do con cháu làm ăn xa, phải sống một mình trong căn nhà, đối diện với nỗi lo sạt lở. Mỗi mùa mưa đến, các lực lượng ở địa phương phải đưa bà đi trú tạm. Bà nói: “Già rồi, đi sơ tán mệt lắm… nhưng không đi thì sợ”.
Sông Bù Lu chảy qua nhiều thôn ở xã Chân Mây - Lăng Cô, gồm: Thủy Yên Thượng, Thủy Cam, Thủy Yên Hạ, An Bàng, Phước Hưng, Cảnh Dương. Theo khảo sát của Phòng Kinh tế xã Chân Mây - Lăng Cô, tình trạng sạt lở sông Bù Lu đã xảy ra nhiều năm qua nhưng ngày càng nghiêm trọng. Do ảnh hưởng của các trận mưa lũ liên tiếp, mưa với cường suất lớn trong khi sông ngắn và dốc, mực nước sông lên nhanh và đột ngột gây ra hiện tượng xói lở bờ sông. Các đợt mưa lũ tháng 10 và 11 vừa qua, bờ sông Bù Lu tiếp tục sạt lở khoảng 2,5km; trong đó, có khoảng 10 đoạn với chiều dài 1,5km sạt lở nghiêm trọng, nhiều vị trí sạt lở gần sát vào nhà dân, ảnh hưởng trực tiếp đến 32 hộ dân sống khu vực ven sông. Ngoài ra, Đập Sở - công trình thủy lợi có tác dụng ngăn mặn, giữ ngọt, ở vị trí cuối sông Bù Lu kết hợp 1 nhánh sông Thừa Lưu bị hư hỏng, vai đập bị xói lở hoàn toàn, nguy cơ cao xảy ra vỡ đập, nếu không xử lý sẽ ảnh hưởng đến 76ha vụ lúa đông xuân không thể sản xuất.
Ông Nguyễn Thanh, Trưởng thôn Thủy Yên Thượng cho biết, trong đợt tiếp xúc cử tri của đại biểu HĐND thành phố vừa qua và nhiều đợt khác, người dân cũng đã có kiến nghị lên các cấp. Nỗi lo sạt lở ngày một lớn hơn khi tình trạng sạt lở nghiêm trọng, ăn sâu vào nhà dân.
Mong sớm khắc phục
Ông Trần Văn Minh Quân, Chủ tịch UBND xã Chân Mây - Lăng Cô trăn trở, nỗi lo của người dân cũng là điều khiến chính quyền sốt ruột khi chứng kiến tình trạng sạt lở ngày càng nặng hơn. Chỉ riêng trong ngày 16 - 17/10/2025, mưa lớn cực đoan đã làm bờ sông Bù Lu bị sạt lở nghiêm trọng, lấn sâu 7m, dài 60m, cách mép nhà hộ ông Hà Văn Dũng ở thôn Thủy Yên Thượng 1m. “Chính quyền địa phương đã ngay lập tức chỉ đạo triển khai các lực lượng với phương án xử lý khẩn cấp, cắm cọc, lót bạt chống thấm và bao cát nhằm bảo vệ bờ sông, hạn chế nước xói lở ăn sâu vào nhà dân. Tuy nhiên, phương án khắc phục chỉ mang tính tạm thời, nguy cơ sạt lở vẫn hiện hữu, trong khi kinh phí đầu tư là rất lớn, vượt quá khả năng của xã”, ông Quân chia sẻ.
Cũng theo lãnh đạo địa phương, vào tháng 11/2024, UBND huyện Phú Lộc trước đây đã từng có Quyết định phê duyệt báo cáo kinh tế kỹ thuật đầu tư xây dựng công trình kè chống sạt lở bờ sông Bù Lu. Tuy nhiên, do khó khăn kinh phí, vẫn chưa bố trí vốn để thực hiện. Hiện nay, các vị trí sạt lở đã bị mở rộng, kéo dài và lấn sâu hơn so với hiện trạng trước đó. Do vậy, rất cần sớm triển khai phương án khắc phục, chống sạt lở bờ sông Bù Lu.
UBND xã đã có tờ trình gửi UBND thành phố và Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự thành phố đề nghị ban bố tình trạng khẩn cấp về sạt lở tại các khu vực dọc bờ sông Bù Lu và tuyến đường ra khu du lịch Laguna. Trước mắt, đối với các khu vực sạt lở dọc bờ sông Bù Lu, UBND xã chỉ đạo lực lượng bố trí tiêu vè, rào chắn, đặt biển cảnh báo nhằm đảm bảo an toàn cho người dân; đồng thời, tổ chức sơ tán các hộ dân sinh sống ở ven sông trong khu vực sạt lở đến nơi an toàn trong trường hợp mưa lớn.
Ngày 13/11, Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các đơn vị và địa phương có liên quan tổ chức kiểm tra sạt lở tại các khu vực dọc sông Bù Lu để rà soát, tham mưu UBND thành phố có phương án xử lý. Theo trưởng các thôn và người dân sống dọc sông Bù Lu, khi thấy cơ quan chức năng quan tâm khảo sát, người dân rất vui. Tất cả đều mong mỏi một phương án giải quyết sớm nhất có thể, để người dân thoát khỏi những ám ảnh, nỗi lo sạt lở mỗi khi mùa mưa tới.