Hệ đầm phá Tam Giang - Cầu Hai của TP. Huế kéo dài theo phương Tây Bắc - Đông Nam dọc theo bờ biển, có chiều dài 68km, tổng diện tích mặt nước 216km2, gồm 3 đầm, phá hợp thành: phá Tam Giang, đầm Thủy Tú và đầm Cầu Hai. Với nguồn tài nguyên động, thực vật được đánh giá là phong phú nhất ở khu vực Đông Nam Á, nơi đây là nguồn sống cho bao thế hệ người dân trong vùng.

Bình minh lên trên phá Tam Giang. Ở Cồn Tộc, vài nhóm du khách khoác áo phao, tay ôm mái chèo SUP, háo hức chờ khoảnh khắc được lướt nhẹ trên mặt nước mênh mang. Tiếng cười nói xen lẫn nhịp mái chèo khẽ khuấy làn nước, tạo nên bức tranh vừa sống động vừa thanh bình. Nhịp sống mới ấy đang ngày càng hiện hữu rõ nét ở “vùng đất mới” Đan Điền - xã vừa được thành lập trên cơ sở sáp nhập các địa phương ven phá giàu tiềm năng.

Đầm Chuồn là một phần trong hệ đầm phá Tam Giang - Cầu Hai nổi tiếng, cách trung tâm TP. Huế khoảng 12km. Nơi đây được mệnh danh là “vùng đầm phá đẹp nhất xứ Huế” bởi vẻ đẹp sông nước mênh mang, không gian yên bình và cuộc sống ngư dân mộc mạc.

Đúng 1 giờ sáng, dãy xe đông lạnh nối đuôi nhau rẽ vào con đường bê tông để đến chợ cá nửa đêm tại thôn Trung Chánh, xã Lộc Điền (huyện Phú Lộc). Rộn ràng hoạt động bán, mua. Đây là chợ đầu mối quy tụ hàng tấn đặc sản sông nước được đánh bắt, nuôi trồng từ hệ thống đầm phá Tam Giang - Cầu Hai cho đến vùng biển lân cận.

Trên cánh đồng chiêm đỏ 10 mẫu, mỗi vụ cấy phải thuê 40-50 nhân công, việc thu hoạch cũng diễn ra dài ngày hơn. Không cần chăm chút bón phân, lúa cứ vậy lớn lên theo nắng mưa chan hòa. Có người gọi lúa ấy là “lúa trời” - giống lúa mọc lên từ ân tình của sóng nước Tam Giang.

Trong ánh bình minh huy hoàng của vùng đầm phá, những du khách đến từ phương xa vừa nhâm nhi ly cà phê sánh đậm, vừa thưởng thức cảnh sắc tươi đẹp mênh mông sóng nước. Trải nghiệm mới mẻ này đã được đưa vào khai thác du lịch và tạo thêm điểm nhấn ấn tượng cho du khách khi thăm thú đầm phá Tam Giang - Cầu Hai.

Sông Như Ý bắt nguồn từ sông Hương. Nó là một công trình thủy lợi do con người đào có lịch sử hơn 300 năm, được gọi là Thiên Lộc Giang dưới thời Nguyễn. Sông không uốn lượn theo địa hình và dòng chảy tự nhiên, người ta đào để dẫn nước từ sông Hương ở khu vực Đập Đá - Vỹ Dạ, theo hướng Đông Nam chảy qua các làng Vân Thê, Thanh Thủy Chánh… rồi đổ ra đầm Hà Trung, phá Tam Giang.

Ngư Mỹ Thạnh - làng chài lâu đời bên phá Tam Giang (Quảng Lợi, Quảng Điền, TP. Huế) đã quá nổi tiếng trong giới du lịch xứ Cố đô, với vai trò là một điểm du lịch cộng đồng được UBND TP. Huế công nhận. Cuộc sống theo nhịp lên xuống của những con nước của người dân nơi đây đã hấp dẫn du khách với các hoạt động trải nghiệm thú vị, yên bình, như: đạp trìa, bủa lưới, đổ nò, đan lưới, câu cá, tham quan rừng ngập mặn…

Với những ai sống bên vùng chân phá Tam Giang, hẳn là năm nào cũng trải qua một vài đợt lũ lụt. Mùa lũ lụt tất nhiên sẽ hằn thêm nhiều lo âu về đảm bảo an toàn cho tài sản, tính mạng, nhưng cũng là cơ hội để ngư dân tăng thu nhập, bởi mỗi mùa con nước lên sẽ mang theo nhiều loại thủy sản có giá trị kinh tế cao.

Đầm Quảng Lợi cách trung tâm TP. Huế không quá xa, chỉ độ 30km, thuộc xã Quảng Lợi, huyện Quảng Điền – vùng chiêm trũng giàu bản sắc văn hóa. Đầm rộng khoảng 800ha, nằm trong hệ đầm phá Tam Giang. Thuận theo những con nước, đời sống của người dân nơi đây gắn liền với mặt nước và làm nghề đánh bắt tôm, cá…, giản dị và thuần hậu.