 |
| Học sinh Trường THPT Gia Hội bỏ điện thoại vào hộp trước giờ học |
Chiếc hộp cất giữ điện thoại
Năm học 2022 - 2023, khi làm chủ nhiệm lớp 12B10 Trường THPT Gia Hội, cô giáo Bùi Nguyễn Thùy Liên đã nghĩ ra sáng kiến làm một chiếc hộp quản lý điện thoại trong giờ học. Sau khi bàn bạc với phụ huynh và thuyết phục học sinh, cả lớp 12B10 đồng thuận tự nguyện thực hiện: điện thoại đến lớp phải bỏ vào hộp, ký tên, khóa lại, giao cho lớp trưởng giữ và đặt trên bàn giáo viên. Cuối giờ học, các em mới được nhận lại. Với những trường hợp không mang theo điện thoại, phụ huynh phải báo cho giáo viên chủ nhiệm; nếu cần liên lạc gấp, phụ huynh có thể gọi cho giám thị.
Ngay buổi đầu triển khai, lớp thực hiện nghiêm túc. Kết quả thật bất ngờ, các em tập trung học hành trong giờ học. Giờ ra chơi, các em ôn bài, chơi đá cầu, nói chuyện với nhau thay vì dán mắt vào màn hình điện thoại. Kết quả năm đó, lớp 12B10 có tỷ lệ tốt nghiệp THPT đạt 100%, điểm số các môn đều cao hơn mặt bằng chung của tỉnh (nay là thành phố). Phụ huynh cũng rất ủng hộ, một phụ huynh là thợ mộc còn tự tay làm một chiếc thùng gỗ thật đẹp để cả lớp sử dụng. Đến nay, chiếc hộp ấy vẫn còn dùng cho lớp cô Liên đang chủ nhiệm.
Cách làm từ lớp 12B10 nay đã được nhân rộng ra toàn trường. Mỗi lớp được khuyến khích chuẩn bị một chiếc hộp đựng điện thoại trong giờ học, vừa tránh mất mát, vừa giúp học sinh tập trung học tập. Thầy giáo Lê Quang Hòa, Hiệu trưởng Trường THPT Gia Hội cho biết: “Nhà trường không bắt buộc mà phát động phong trào, thông qua giáo viên chủ nhiệm vận động học sinh và phụ huynh. Nhờ đó, dần dần các em tự giác chấp hành, trở thành thói quen. Đến nay, lớp nào cũng có hộp đựng điện thoại. Năm học này, với học sinh khối 10 mới vào trường, hiệu trưởng đã phát động trong giờ chào cờ để lan tỏa mô hình từ khối 11 và 12”.
Tạo thói quen tích cực
Trong bối cảnh đổi mới giáo dục, việc ứng dụng công nghệ thông tin, đặc biệt là điện thoại thông minh trong nhà trường, mang lại nhiều tiện ích. Ở một số môn học, học sinh cần điện thoại để phục vụ học tập. Tuy nhiên, sử dụng thế nào cho đúng và hiệu quả lại là vấn đề. Một mặt, điện thoại có thể trở thành công cụ hỗ trợ học tập tích cực, đồng thời giúp học sinh liên lạc nhanh trong tình huống khẩn cấp. Mặt khác, nếu thiếu kiểm soát, học sinh sẽ không tập trung vào bài giảng, tạo thói quen phụ thuộc công nghệ, thậm chí phát sinh các vấn đề về an toàn và công bằng trong trường học.
Theo cô giáo Thùy Liên, ý nghĩa lớn nhất của mô hình trên không chỉ ở việc hạn chế điện thoại trong giờ học mà còn hình thành cho học sinh thói quen tích cực: “Học sinh đến trường nên dành thời gian cho bạn bè, kiến thức và kỹ năng, điện thoại với các em không thật sự cần thiết. Các em chưa đủ kỹ năng để bảo vệ mình trước những tác động từ mạng xã hội, thậm chí điện thoại có khi là nguyên nhân dẫn đến bạo lực học đường. Nhiều em nghiện game, không dùng điện thoại là chịu không nổi”.
Tại Trường THPT Nguyễn Trường Tộ, học sinh được phép sử dụng điện thoại khi thật sự cần thiết, chẳng hạn để kết nối, chia sẻ hoặc làm bài tập. Ngoài những trường hợp đó, học sinh không được dùng điện thoại trong giờ học. Thầy giáo Ngô Đắc Dũng, Hiệu trưởng cho rằng, việc dùng điện thoại phục vụ học tập, giúp học sinh trao đổi và kết nối là điều tích cực. Vì vậy, nhà trường không áp dụng quy định quá cứng nhắc.
Học sinh vẫn được mang điện thoại đến lớp, nhưng chỉ được sử dụng khi có sự đồng ý của giáo viên. Trong giờ học, giáo viên thường tổ chức các hoạt động cho học sinh, đồng thời luôn theo sát, hướng dẫn và tư vấn. “Cách tiếp cận của nhà trường là không cấm tuyệt đối. Trong thời đại công nghệ số, việc ứng dụng điện thoại trong học tập là cần thiết và không thể bỏ qua. Vấn đề đặt ra là cần có hướng dẫn sử dụng hợp lý, linh hoạt, gắn với vai trò quản lý của giáo viên”, thầy Dũng nhấn mạnh.
Theo thầy Hòa, hiện chưa có văn bản chính thức nào cấm học sinh sử dụng điện thoại, mới chỉ dừng ở mức tuyên truyền, nên việc kiểm soát gặp nhiều khó khăn. Khi thực hiện mô hình này, nhà trường làm công tác tư tưởng cho học sinh và phụ huynh, quan trọng là phải thuyết phục chứ không nên áp đặt. Khi đã hiểu, học sinh sẽ tự nguyện thực hiện và dần hình thành thói quen tốt.
Bên cạnh vai trò của giáo viên, sự đồng hành của phụ huynh cũng là yếu tố then chốt. “Phụ huynh cần phối hợp với giáo viên chủ nhiệm để quản lý việc con em mình mang điện thoại đến lớp, đồng thời theo dõi cách các em sử dụng ở nhà. Khi nhà trường, giáo viên và phụ huynh cùng hướng tới điều tốt nhất cho học sinh, hiệu quả sẽ rõ rệt”, cô Liên khẳng định.