 |
| Đại biểu Lê Trường Lưu nêu ý kiến ở buổi thảo luận. Ảnh: Đoàn ĐBQH thành phố cung cấp |
Tổ 6 do UVTW Đảng, Chủ tịch HĐND, Trưởng đoàn ĐBQH TP. Huế Lê Trường Lưu chủ trì, gồm các đoàn: Huế, Đồng Nai và Lạng Sơn.
Đặt trọng tâm vào “phục hồi trước phá sản”
Phát biểu thảo luận, Trưởng đoàn ĐBQH TP. Huế Lê Trường Lưu nhấn mạnh: “Cần xem lại tên gọi và cấu trúc của dự án Luật Phá sản (sửa đổi). Theo tôi, nên đổi thành Luật Phục hồi và Phá sản doanh nghiệp (DN) để phản ánh đúng tinh thần: Trước khi tuyên bố phá sản, phải có giai đoạn phục hồi”.
Ông Lưu cho rằng quá trình phục hồi DN không chỉ mang tính nhân văn, mà còn là cơ chế pháp lý cần thiết giúp DN thoát khỏi tình trạng nợ nần, khôi phục khả năng sản xuất kinh doanh. “Nếu DN được khoanh nợ, giãn nợ, thậm chí giảm nợ thuế, họ vẫn có thể vực dậy. Khi mọi biện pháp phục hồi thất bại, lúc đó mới tuyên bố phá sản”, ông Lưu nêu quan điểm.
Về quy trình, đại biểu Lê Trường Lưu đề nghị phải quy định thời gian phục hồi rõ ràng, tránh kéo dài khiến DN lún sâu hơn vào khủng hoảng. “Có thể quy định 3 hoặc 6 tháng để hoàn tất thủ tục phục hồi. Thời gian càng dài, khả năng phá sản càng cao”, ông Lưu nói.
Một vấn đề khác được ông Lê Trường Lưu lưu ý là năng lực của người quản tài viên - người được tòa chỉ định để điều hành quá trình phục hồi DN: “Không chỉ am hiểu pháp lý, người quản tài viên phải có kỹ năng quản trị DN thực sự. Họ phải đánh giá được khả năng phục hồi, đề xuất giải pháp cụ thể chứ không chỉ làm thủ tục hành chính.”
Bên cạnh đó, Trưởng đoàn ĐBQH TP. Huế Lê Trường Lưu cũng kiến nghị điều chỉnh khái niệm “nghĩa vụ yêu cầu phá sản” trong dự luật. “Đây không chỉ là nghĩa vụ, mà là quyền của người bị xâm hại lợi ích như người lao động, chủ nợ, công đoàn, cơ quan thuế, bảo hiểm xã hội. Cần làm rõ để tránh tình trạng ‘quyền ít hơn nghĩa vụ’ trong thực tế”, ông Lưu nhấn mạnh.
 |
| Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa quan tâm đến bảo hiểm tiền gửi. Ảnh: Đoàn ĐBQH thành phố cung cấp |
Gắn trách nhiệm với quyền kiểm tra của tổ chức bảo hiểm tiền gửi
Tham gia góp ý cho Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi), đại biểu Phạm Trọng Nghĩa (Đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn) cho rằng hồ sơ dự án đã đủ điều kiện trình Quốc hội xem xét. Ông Nghĩa khẳng định: “Bảo hiểm tiền gửi là cơ chế phổ biến ở hơn 130 quốc gia, giúp bảo vệ người gửi tiền và duy trì an toàn hệ thống tài chính - ngân hàng”.
Đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung quy định về ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số trong hoạt động bảo hiểm tiền gửi, điều còn thiếu trong 42 điều của dự thảo luật. “Công nghệ giúp giám sát sớm rủi ro, minh bạch hóa thông tin và bảo vệ tốt hơn quyền lợi người gửi tiền”, ông Nghĩa phân tích.
Một nội dung đáng chú ý là đề xuất trao quyền kiểm tra cho tổ chức Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam. Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa đánh giá, điều này hợp lý nhưng cần làm rõ tính pháp lý của hoạt động kiểm tra, liệu được điều chỉnh bởi Luật Thanh tra hay một văn bản riêng để tránh chồng chéo, trùng lặp với hoạt động của Ngân hàng Nhà nước.
Ông Nghĩa nêu rõ: “Chúng ta phải thực hiện đúng tinh thần Nghị quyết 68 của Chính phủ - một DN chỉ nên bị kiểm tra, thanh tra một lần trong năm, trừ khi có dấu hiệu vi phạm rõ ràng. Nếu không điều phối tốt, việc kiểm tra trùng lặp sẽ gây khó khăn cho các tổ chức tín dụng”.
Bên cạnh đó, đại biểu lưu ý nguồn lực thực hiện. Hiện Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam chỉ có khoảng 867 cán bộ trong khi phải giám sát hơn 1.200 tổ chức tín dụng. “Nếu giao thêm quyền kiểm tra, cần tăng cường nhân lực và quy định rõ trách nhiệm. Quyền phải đi kèm trách nhiệm, nếu kiểm tra mà vẫn để xảy ra rủi ro, phải xác định rõ cơ quan nào chịu trách nhiệm”, ông Nghĩa nói.
Về hạn mức chi trả bảo hiểm tiền gửi, ông Nghĩa đồng tình việc chuyển thẩm quyền từ Thủ tướng sang Thống đốc Ngân hàng Nhà nước để phù hợp với tinh thần phân cấp. Tuy nhiên, ông đề xuất xem xét quy định theo tỷ lệ phần trăm số tiền gửi, thay vì mức cào bằng 125 triệu đồng như hiện nay. “Cách làm này sẽ công bằng hơn, vừa khuyến khích tiết kiệm, vừa giảm thiểu rủi ro hệ thống”, đại biểu nêu.
 |
| Đại biểu Nguyễn Thị Như Ý cho rằng cần bảo vệ người lao động trong doanh nghiệp phá sản. Ảnh: Đoàn ĐBQH thành phố cung cấp |
Bảo vệ người lao động trong doanh nghiệp phá sản
Từ thực tế tại Đồng Nai, nơi tập trung nhiều khu công nghiệp, đại biểu Nguyễn Thị Như Ý (Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai) bày tỏ quan điểm cần đặt người lao động vào trung tâm của quá trình xử lý phá sản DN.
Bà Ý nhắc lại vụ việc năm 2020, khi chủ một DN bỏ trốn, để lại hơn 2.000 công nhân không lương ngay trước Tết. “Tổng số tiền lương nợ gần 7 tỷ đồng. Khi đó, với vai trò Chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh, tôi đã phải đề nghị UBND tỉnh tạm ứng ngân sách để kịp trả lương cho công nhân. Đó là bài học đau xót”, bà Ý nói.
Theo đại biểu, trong các vụ phá sản hiện nay, quy định bảo vệ quyền lợi người lao động còn chung chung, thiếu hướng dẫn cụ thể về trách nhiệm chi trả lương, bảo hiểm, trợ cấp thôi việc. “Khi DN phá sản, người lao động là đối tượng chịu thiệt thòi nhất. Pháp luật phải có cơ chế rõ ràng để họ được thanh toán lương, bảo hiểm xã hội trước khi chia tài sản còn lại”, bà Ý kiến nghị.
Bà Nguyễn Thị Như Ý cũng cho rằng các quy định về trách nhiệm của chủ DN cần chặt chẽ hơn, đặc biệt trong trường hợp bỏ trốn hoặc cố tình tẩu tán tài sản. “Nếu không xử lý nghiêm, sẽ còn nhiều công nhân rơi vào cảnh mất Tết, mất việc như vụ việc từng xảy ra ở Đồng Nai”, bà Ý nhấn mạnh.
* Trước đó, các ĐBQH đã nghe Chánh án Tòa án nhân dân tối cao trình bày Tờ trình dự án Luật Phá sản (sửa đổi); Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trình bày Tờ trình dự án Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi); Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Bộ trưởng Bộ Y tế lần lượt trình bày các dự án Luật Báo chí (sửa đổi), Luật Dân số và Luật Phòng bệnh; cùng các báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế - Tài chính và Ủy ban Văn hóa - Xã hội của Quốc hội.