Đã qua tiết thu phân. Ngọn gió ngoài sông phả về hơi lạnh nghe ra mùi hương đất đai kỳ hoai ủ. Con nhóc giờ này năm xưa rén nhẹ bước chân vo bơ gạo độn khoai, rang thêm mẻ hạt dầu với ruốc. Một phần cho mẹ ra đồng, phần nữa con theo đám các bà dì đi qua chợ huyện rồi đến trường học. Những ngọn đồi mù mịt trong mưa. Đứa trẻ mắt nhắm mắt mở thấy mình mãi vòng quanh không qua hết bìa rừng... Nó ứa nước mắt thèm ngủ vùi trong mùi lá còn vương.

Mang lời dạy “sẻ cơm nhường áo” của Bác Hồ với phong trào “Hũ gạo tình thương” năm xưa, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) xã Giang Hải, huyện Phú Lộc đã vận dụng thiết thực và hiệu quả vào đời sống ngày nay, góp phần tiếp sức, nâng bước những học sinh nghèo đến trường.

70 năm trôi qua, đa phần các chiến sĩ Điện Biên năm xưa không còn nữa, những câu chuyện của họ minh chứng về một thời kỳ hoa lửa, hào hùng vẫn còn sống mãi, trường tồn với lịch sử dân tộc...

Đúng vào dịp 49 năm ngày quê hương Thừa Thiên Huế giải phóng, những người bạn chiến đấu năm xưa đã tìm về phường Thủy Dương thăm bà Lê Thị Dấm, nguyên Bí thư Chi bộ xã Nguyên Thủy (huyện Hương Thủy) trong những năm kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

Cụ Hồ Văn Tá, Đội trưởng Đội Thượng thiện năm xưa có cháu nội là bà Hồ Thị Hoàng Anh nay là một nghệ nhân ẩm thực nổi tiếng. Bà từng giới thiệu nhiều món ngon trên các trang sách ẩm thực, trong đó có món xôi đường.

Sau nhiều lần hò hẹn, cuối cùng những chiến binh năm xưa đã có dịp tề tựu về nhà ông Võ Nguyên Quảng, nguyên Phó Bí thư Tỉnh ủy, nguyên Chủ tịch HĐND tỉnh Thừa Thiên Huế. Trong chiến tranh, ông Võ Nguyên Quảng là Chính trị viên kiêm Huyện đội trưởng Hương Thủy, thủ trưởng trực tiếp của họ. Hơn nửa thế kỷ trôi qua nhưng mỗi khi nhắc nhớ lại bữa cơm trong ngôi nhà Hòa hợp năm ấy, lòng các cựu chiến binh luôn ngập tràn hạnh phúc vì sự kiện độc đáo diễn ra đúng vào ngày 19/5/1973 - sinh nhật Chủ tịch Hồ Chí Minh ngay trên chiến trường Thừa Thiên Huế!

Đến tháng 6 này vừa đúng 52 năm quân và dân Hương Thủy giành trọn thắng lợi trong trận tấn công Chi khu quân sự quận Nam Hòa. Dù đã là những ông, những bà nhưng ký ức về trận đánh năm xưa của những cựu chiến binh hầu như vẫn còn vẹn nguyên. Tôi đã theo họ thăm chiến trường xưa và ghi lại những điều từ chính những người trong cuộc kể lại.

Tháng Tư về, Google Photos, Facebook lại thông báo dấu ấn ngày này năm xưa, với những bức ảnh dạo chúng tôi đi thăm quần đảo Trường Sa. Lại nôn nao nhớ, vẹn nguyên cảm xúc. Nhớ rất nhiều kỷ niệm, nhớ những buổi giao lưu cùng lính đảo trên boong tàu, trong những căn phòng hẹp ở các đảo ngầm, đảo đá; trên sân của những đảo nổi với hoa bàng vuông, hoa nho biển và màu xanh ngát của những luống rau...

Giữa những ngày của tháng 4 lịch sử này, theo hẹn tôi đã về Hương Thủy gặp những người tham gia đánh trận Động Tòa năm xưa. Trận đánh đó do 3 tiểu đoàn Đặc công, gồm Tiểu đoàn 1 (Chị Thừa Một), Tiểu đoàn 2 (Chị Thừa Hai ) của Thành đội Huế và Tiểu đoàn 12 của Trung đoàn 6 Quân khu Trị Thiên tham gia, đặt dưới sự chỉ huy của Thành đội trưởng Huế - Thân Trọng Một.