 |
| Tăng cường chăm sóc sức khỏe, vệ sinh thân thể cho trẻ em hướng đến một xã hội khỏe mạnh. (Ảnh THANH TRÚC) |
Hoàn thiện thể chế
Năm 2025 được coi là năm thắng lợi của ngành y tế trong công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế: Từ cụ thể hóa quan điểm, chủ trương của Đảng đến chiến lược phát triển tổng thể ngành và các chiến lược phát triển lĩnh vực cụ thể, quy hoạch ngành y tế…; nhiều chính sách, văn bản pháp luật nhằm tháo gỡ các bất cập, vướng mắc như mua sắm, đấu thầu, thanh quyết toán bảo hiểm y tế, cấp phép lưu hành thuốc, thiết bị, vật tư y tế, giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh…
Tính đến ngày 20/12/2025, Bộ Y tế tham mưu ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền: Kết luận số 149-KL/TW ngày 10/4/2025 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới; Nghị quyết số 72-NQ/TW ngày 9/9/2025 của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân; Chỉ thị số 52-CT/TW ngày 3/10/2025 của Ban Bí thư về thực hiện bảo hiểm y tế toàn dân trong giai đoạn mới. 11 nghị định, hai nghị quyết của Chính phủ, bốn quyết định của Thủ tướng Chính phủ... về y tế đã được ban hành.
Tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khoá XV đã thông qua Luật Dân số; Luật Phòng bệnh; Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc thù tạo đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân; Nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026-2035. Luật Phòng bệnh là nền tảng pháp lý toàn diện trong bối cảnh đất nước vẫn đang đối mặt gánh nặng kép từ cả bệnh truyền nhiễm và sự gia tăng đáng báo động của các bệnh không lây nhiễm như: Ung thư, tim mạch, đái tháo đường, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và rối loạn sức khỏe tâm thần; cũng như dinh dưỡng không hợp lý dẫn đến hạn chế phát triển thể lực, tầm vóc người Việt Nam. Tương tự, Luật Dân số được ban hành là công cụ pháp lý quan trọng thể chế hóa việc chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển.
Điểm nhấn nổi bật là ngày 9/9/2025, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 72-NQ/TW về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Theo Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan, Nghị quyết số 72-NQ/TW có ý nghĩa chiến lược, toàn diện và lâu dài, mang tính chất hành động, với nhiều chính sách bổ sung, tăng cường, cụ thể hóa các chủ trương, đường lối trước đây, đưa ra những nhiệm vụ và giải pháp “đột phá” nhằm tháo gỡ, khơi thông các “điểm nghẽn”, “nút thắt”, khó khăn, vướng mắc từ thực tiễn.
Xây dựng nền tảng sức khỏe cho mỗi người dân
Một chính sách quan trọng của Nghị quyết số 72-NQ/TW cũng như các văn bản quy phạm pháp luật được ban hành năm 2025 là chuyển trọng tâm từ “chữa bệnh” sang “phòng bệnh”. Theo đó, người dân sẽ được chăm sóc, nâng cao sức khỏe toàn diện về trí lực, thể lực, tầm vóc; ngành y quản lý sức khỏe toàn diện theo vòng đời; lấy y tế dự phòng và y tế cơ sở làm nền tảng và người dân sẽ được tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng tốt, quản lý sức khỏe toàn diện ngay tại trạm y tế cấp xã. Bộ Y tế đang xây dựng, triển khai các giải pháp cụ thể để y tế cơ sở, y tế dự phòng được đầu tư đầy đủ cả ba yếu tố: Nguồn nhân lực; cơ sở vật chất, thuốc, vật tư, thiết bị y tế; cơ chế tài chính. Trong giai đoạn 2025-2030, mỗi năm các địa phương luân phiên, luân chuyển, điều động ít nhất 1.000 bác sĩ về làm việc có thời hạn tại trạm y tế cấp xã; bổ sung bác sĩ cơ hữu tại trạm y tế cấp xã, đến năm 2027 có ít nhất từ 4-5 bác sĩ, đến năm 2030 có đủ bác sĩ theo chức năng, nhiệm vụ.
Một chủ trương lớn cũng đang được gấp rút hoàn thiện và sớm triển khai là khám sức khỏe định kỳ toàn dân từ năm 2026. Người dân được khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí ít nhất mỗi năm một lần, được lập sổ sức khỏe điện tử để quản lý sức khỏe theo vòng đời. Kết quả khám, sàng lọc sẽ được cập nhật vào sổ sức khỏe điện tử, góp phần làm giàu dữ liệu y tế cá nhân, bảo đảm đồng bộ theo tinh thần triển khai Đề án 06 của Chính phủ về phát triển dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử.
Theo báo cáo của Bộ Y tế, năm 2025 toàn ngành thực hiện đạt 3/3 chỉ tiêu chủ yếu của Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2025 Quốc hội giao; đạt 8/9 chỉ tiêu cho ngành, lĩnh vực năm 2025 của Chính phủ giao.
Theo báo cáo của Bộ Y tế, năm 2025 toàn ngành thực hiện đạt 3/3 chỉ tiêu chủ yếu của Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2025 Quốc hội giao; đạt 8/9 chỉ tiêu cho ngành, lĩnh vực năm 2025 của Chính phủ giao.
Hiện nay các chỉ số sức khỏe cơ bản, khả năng tiếp cận dịch vụ y tế còn chênh lệch giữa các vùng, miền, địa phương; y tế cơ sở chưa cung cấp đầy đủ các dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu; y tế dự phòng chưa được đầu tư thỏa đáng, chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu phòng, chống dịch, bệnh; việc bảo vệ môi trường sống, rèn luyện nâng cao sức khỏe thường xuyên, bảo đảm an toàn thực phẩm, dinh dưỡng chưa được chú trọng đúng mức…
Thực tế đó đòi hỏi ngành y tế cần tiếp tục hoàn thiện thể chế và triển khai hiệu quả các quy định pháp luật về bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân; tháo gỡ kịp thời những khó khăn, vướng mắc, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, đồng thời thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khoẻ, dân số và phát triển; tiếp tục sắp xếp hệ thống y tế tinh gọn, hiệu quả, phù hợp mô hình chính quyền ba cấp, bảo đảm liên kết, hỗ trợ kịp thời giữa các cấp chuyên môn của hệ thống y tế.
Bên cạnh nâng cao chất lượng khám bệnh, chữa bệnh ở tất cả các cấp, hình thành, phát triển các trung tâm y tế chuyên sâu, hiện đại, ngành cũng tập trung nâng cao năng lực dự báo, giám sát và phát hiện sớm dịch bệnh, khống chế kịp thời, có hiệu quả các dịch bệnh; bảo đảm an ninh y tế, ứng phó các sự kiện khẩn cấp về y tế công cộng; triển khai có hiệu quả các chương trình nâng cao trí lực, thể lực, tầm vóc, tuổi thọ người Việt Nam, chiến lược quốc gia về dinh dưỡng, chương trình chăm sóc sức khỏe học đường; xây dựng các mô hình cộng đồng, trường học và nơi làm việc an toàn, khỏe mạnh; đẩy mạnh phong trào toàn dân chủ động chăm sóc sức khỏe, xây dựng văn hóa sức khỏe trong nhân dân.