Giữa những đổi thay của phố thị, chen lẫn những ồn ào và xô bồ nhưng khi đứng trước tác phẩm hội họa về đề tài phố của hoạ sĩ Lê Anh Huy người xem như chững lại bởi hồn phố vẫn còn đó, không chỉ cổ kính, rêu phong mà còn rất thơ, rất tình.

Năm tôi 49 tuổi, cha dẫn tôi về Huế. Cha bảo: “Rất có thể đây là chuyến thăm quê cuối cùng”. Gọi là dẫn nhưng thật ra có lúc tôi phải dìu đỡ ông. Ngoài 80, dù đầu óc vẫn còn minh mẫn nhưng các cơ quan hoạt động của người già đã đồng loạt rệu rã. Nhất là từ sau khi mẹ tôi mất, cha như yếu hẳn đi. Nỗi buồn bao giờ cũng là kẻ thù bào mòn sức lực. Cha ăn ít, nói ít, có hôm chỉ tha thẩn ngồi dưới tán cây sộp cổ thụ trước nhà. Hỏi gió máy quá cha ngồi đó làm gì, cha cười, bảo đang trò chuyện với thiên nhiên. Nhưng ông chỉ lắng nghe thôi, nào là tiếng lá rụng, tiếng chim ca, tiếng của con sóc nâu truyền cành ngó đôi mắt láo liên nhìn ông già tóc bạc nhấp chén trà lạt ướp hoa sói trong buổi sáng trời se se lạnh.

Tập tùy bút, ghi chép “Trước nhà có cây hoàng mai: Những ghi chép về Huế - xứ sở phong rêu kiêu sa” (NXB Phụ Nữ Việt Nam) đã được tác giả - nhà báo Minh Tự giới thiệu đến công chúng, những người yêu sách tại Phố sách Hà Nội (Quận Hoàn Kiếm, Hà Nội).

Rêu phong - yếu tố thường được coi là dấu ấn thời gian, lại đang trở thành chủ đề gây tranh cãi trong việc trùng tu các công trình kiến trúc di sản.

Tập tùy bút, ghi chép “Trước nhà có cây hoàng mai: Những ghi chép về Huế - xứ sở phong rêu kiêu sa” sau hơn 8 năm xuất hiện trên văn đàn nay đã được tái bản, có bổ sung và chỉnh sửa. Đặc biệt hơn ở lần tái bản này, có thêm ấn bản tiếng Anh “Ochna in the front yard: Fascinating stories about Huế - an ancient, poetic and glamorous land”.

Dù đã đọc bao nhiêu tản văn viết về Huế, dù chắc chắn rằng chuyện Huế chẳng còn chi mới mẻ, vẫn là thành quách rêu phong, người xưa cảnh cũ, hoài cổ thương kim…, bạn đọc cũng sẽ cảm thấy bị cuốn hút khi đọc tập tản văn Một thời Mạ Huế của Nguyễn Khoa Diệu Hà (Nxb. Lao động, 2024).

Thảm nhung xanh trải trên bờ tường khô cứng mảng màu của mùa đông. Bờ rào chợt mềm mượt trong đôi mắt nàng khiến những gồ ghề cuộc sống như phẳng lại, êm ái.

Khéo léo kết hợp để tôn lên sắc màu và hình dạng độc đáo của những cụm rêu, Nguyễn Phước Sơn, chàng trai 9X đã tạo nên các bức tranh rêu nghệ thuật hút mắt, ấn tượng.

Nắng như rây bột vàng. Cái nắng suôn mỏng óng ánh màu tơ loang trên khoảng sân rêu bám. Đứa em Vân không còn làm ruộng nữa từ lúc vắng chồng. Mẹ lẽ ra ở với vợ chồng Vân nơi khu tái định cư ngoài Hương Sơ song đã về nhà gái út. Cây đào gần giếng, lần nào về đây Vân cũng ngắt một vài lá vo rồi ngửi, như thói quen ghiền một mùi hương, một ký ức.

Hai đứa tôi là một mối tình đã cũ. Cũ như thành phố này, bao nhiêu năm qua mưa về làm rêu bám trên những bức tường, để cỏ tranh cứ lên cao trong khu đất của sân bay cũ đang chờ quy hoạch đã cao ngập bóng người. Cũ như hàng cây ngày nào còn nhỏ ri, nay đã cao nhanh và đến mùa hoa làm rợp vàng cả con phố. Hai đứa tôi là một mối tình đã cũ.