Liền mạch trọn vẹn với bài viết trước “Người con gái Huế – Biểu tượng dịu dàng trong dòng chảy văn hóa Việt”, tác giả xin viết tiếp những trăn trở và hướng đi mới cho “Người con gái Huế” trong nhịp thở của thời đại.

Trong bản đồ văn hóa Việt Nam, mỗi vùng đất đều sản sinh ra những biểu tượng nữ tính riêng. Người Hà Nội thanh lịch, kín đáo; người Sài Gòn năng động, phóng khoáng. Còn Huế - cố đô của đất nước - lại gắn liền với hình ảnh dịu dàng, sâu lắng. Biểu tượng ấy hội tụ trong dáng hình người con gái Huế, vốn đã đi vào thi ca, nhạc họa, ký ức nhiều thế hệ như một “dấu chỉ” khó trộn lẫn.

Nép mình dưới chân dãy Trường Sơn hùng vĩ, bản Dỗi (xã Khe Tre) như một thung lũng xanh mướt yên bình. Nơi ấy, có một người con gái Cơ Tu ngày ngày lặng lẽ kể chuyện bản làng mình bằng tất cả niềm tự hào với văn hóa cội nguồn.

Dù người yêu gặp nạn, bị cắt đứt 2 tay và một chân, mất hộp sọ nhưng người con gái tuổi đôi mươi Trần Thị Kim Ngân vẫn giữ trọn lời thề thủy chung.

Những nhịp đập rộn ràng trong lồng ngực trẻ, có niềm tự hào là người con gái Tà Ôi, chị Hồ Thị Hương (thôn A Đeeng, xã Bắc Sơn, A Lưới) luôn ấp ủ khát khao giữ gìn, lan tỏa những nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc mình. Thành lập hợp tác xã (HTX) dệt zèng; câu lạc bộ văn hóa văn nghệ dân gian tại địa phương; xây dựng Farmstay và thiết kế những tour du lịch trải nghiệm mang đậm dấu ấn văn hóa truyền thống, là cách “bông hoa Tà Ôi” tỏa hương.

Theo tục lệ của người Tà Ôi, trong các lễ cưới hỏi truyền thống, người con gái sẽ phải mang theo chiếu sính lễ (chiếu Âmber) để thể hiện tình yêu thương đối với nhà trai. Tùy theo điều kiện kinh tế mà đàng gái có thể đem một hoặc càng nhiều chiếu càng tốt. Phong tục này vẫn được lưu truyền, bởi thế, nghề đan chiếu Âmber vẫn còn lưu giữ cho đến ngày nay…

Cách đây khá lâu, trong một lần trò chuyện, anh Hồ Viết Lễ (nguyên Chủ tịch UBND Phú Vang) đã cho tôi xem bức ảnh chụp ở chiến khu cuối năm 1973. Khi tôi hỏi người con gái đứng bên cạnh ông Vũ Thắng (nguyên Bí thư Tỉnh ủy) là ai, anh Lễ cho biết: Đó là chị Lành, đại diện cho xã Phú Hồ tham dự Đại hội mừng công 18 năm thắng Mỹ của quân và dân Thừa Thiên Huế.

Nguyễn Thanh Hiếu, sinh năm 1938, quê ở vùng ven biển Cảnh Dương thuộc thôn Bình An, xã Lộc Vĩnh, huyện Phú Lộc, thoát ly năm 1960. Trước khi lên chiến khu, ông mang tên: Nguyễn Văn Chiến. Giải thích lý do ông Nguyễn Thanh Hiếu xâu lỗ tai, ông Nguyễn Thanh Thảo cho biết, cha mẹ tôi sinh 6 người con. Do 4 người con đầu toàn gái, sợ khó nuôi nên khi sinh anh Chiến (tức Hiếu), mạ tôi cho bấm lỗ tai.

Từ xa xưa, khi nói đến ấm trà người ta thường nghĩ đến người đã có tuổi. Nhưng nay, có một người con gái đã mạnh dạn nâng trà lên thành một trào lưu “thưởng trà” trong giới trẻ.