    |
 |
| Đình làng Nguyệt Biều và nhà thờ Hồ Quang Đại đón nhận bằng xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh. Ảnh: BTLS |
Đình Nguyệt Biều là nơi thờ tự các vị khai canh, khai khẩn cùng các dòng họ có công khẩn hoang lập làng. Đây là công trình có giá trị tiêu biểu về mặt lịch sử, văn hóa và kiến trúc nghệ thuật, nơi lưu giữ nhiều văn bản Hán Nôm quý hiếm. Đình làng cũng là một trong những thiết chế văn hoá làng xã còn được phát huy tốt trong đời sống hiện tại của nhân dân địa phương.
Hồ Quang Đại là một danh thần xuất thân từ con đường khoa bảng, ông thi đỗ thủ khoa, khoa thi năm 1652. Sau đó, ông lần lượt đảm nhận các chức vụ trọng yếu của chính quyền Đàng Trong, từ Văn chức, Tri huyện Phú Vang, Tri phủ Thăng Hoa, rồi Thị giảng Tri Kinh diên. Đặc biệt, ông là thầy dạy của hai vị chúa (Nguyễn Phúc Thái, Nguyễn Phúc Chu), chính vì thế sau khi ông mất được truy tặng Phúc Đức quốc sư. Hồ Quang Đại nổi tiếng khí khái, cốt cách cẩn trọng, nghiêm cẩn, trong thời gian nhậm chức, ông được bạn bè kính mến, nhân dân một lòng tôn kính. Do đó, sau ngày ông tạ thế, người dân Nguyệt Biều tỏ lòng thương tiếc, lập miếu để thờ. Nhà thờ Hồ Quang Đại là địa điểm thờ tự vị quan đại thần dưới thời chúa Nguyễn, một nhân vật lịch sử nổi tiếng của quê hương Thừa Thiên Huế.
Trước đó, tại đình làng Thanh Lương (phường Hương Xuân, thị xã Hương Trà), chính quyền địa phường và người dân cũng đã tổ chức lễ công bố quyết định và đón bằng xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh đình Thanh Lương.
Đình Thanh Lương được khởi dựng vào năm 1721, đây là ngôi đình cổ kính, trang nghiêm với không gian làng quê xưa có cây xanh cổ thụ rợp mát, phía trước với dòng sông uốn lượn, tạo nên một bãi đất bồi trồng cây xanh ngát.
Trải qua các lần sửa chữa, đình Thanh Lương hiện nay có kiểu thức đình dọc 5 gian, mang dáng dấp của một ngôi đình cổ xứ Huế với đầy đủ các đơn nguyên kiến trúc. Đình làng Thanh Lương gồm các công trình: Trụ biểu, la thành, bình phong, sân đình, tiền đường và nội đình. Thông qua kiến trúc và hoạt động thực hành tín ngưỡng, diễn tiến lịch sử của vùng đất phần nào được phác họa. Hệ thống các sắc phong, địa bạ, hương ước… là nguồn tư liệu quan trọng cho việc nghiên cứu lịch sử địa phương nói riêng và lịch sử của cả nước nói chung.
Trải qua hơn 300 năm tồn tại, đình Thanh Lương được xem là một công trình kiến trúc dân gian cổ kính, lại được bảo tồn, giữ gìn tương đối nguyên vẹn. Di tích này đã có những đóng góp rất quan trọng trong việc nghiên cứu các giá trị lịch sử, văn hóa, kiến trúc nghệ thuật của ngôi đình làng ở Huế nói riêng và khu vực miền Trung nói chung.
N. MINH