“May mà có ông Nguyễn Chí Thanh “dởm” này, ông Nguyễn Chí Thanh “thật” mới vượt qua đám đông để kịp lên xe”. Đó là câu nói của cận vệ Nguyễn Văn Chắt trong chuyến đi cùng Đại tướng về cứu đói tại Thanh - Nghệ - Tĩnh vào năm 1962. Nhân dân kéo xuống cầu Hàm Rồng (Thanh Hóa) xem ông Thanh là “người thật hay thánh nhân” xuống cứu giúp Nhân dân nơi đây vượt qua mọi khó khăn, nhưng vì không biết mặt Đại tướng nên khi thấy ông Chắt đi qua, ngó oai phong nên nhầm tưởng là Đại tướng Nguyễn Chí Thanh.

Liên trở về căn nhà nhỏ nơi làng Trâm khi trời đã tối mịt. Cô lấy chìa khóa giấu phía dưới chậu xương rồng rồi mở cửa. Mưa gió khiến ổ khóa nơi cánh cửa gỗ hoen gỉ, khiến Liên phải mất một lúc mới mở được khóa. Đã mấy tháng rồi Liên không về nơi này. Cây xoài già rụng lá đầy trên sân, khiến mỗi bước chân Liên lại vọng lên tiếng lạo xạo. Căn nhà sực lên mùi ẩm mốc, bụi bặm. Liên vội mở cánh cửa sổ để gió ngoài vườn tràn vào, xóa đi sự ngột ngạt, bức bí trong nhà. Gió ở vườn mang theo mùi thơm của cây lá thanh mát khiến sự nặng nề trong lòng Liên cũng chậm rãi dịu xuống.

Ở trảng cát mênh mông quanh năm rì rào phi lao và ầm ì những con sóng vỗ, ngoài dứa dại, cỏ lông chông thì với chúng tôi, xương rồng là những chiến binh xanh um, rậm rạp và mãnh liệt sức sống.