 |
Sau khi vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đại biểu HĐND cấp xã, phường cần phát huy hơn nữa vai trò, trách nhiệm
|
Khẳng định vai trò dân cử từ cơ sở
Ngay trong ngày đầu tiên thực hiện mô hình mới, HĐND 40 xã, phường mới trên địa bàn thành phố đồng loạt tổ chức kỳ họp thứ nhất nhiệm kỳ 2021 - 2026. Đây không còn là hoạt động hành chính theo thông lệ, mà là sự kiện chính trị quan trọng khởi đầu cho một giai đoạn tổ chức quản lý mới, tinh gọn và hiệu lực hơn. Không khí khẩn trương, nghiêm túc lan tỏa từ các địa phương đồng bằng đến miền núi. Việc kiện toàn nhân sự chủ chốt, công bố nghị quyết, thành lập các ban HĐND được thực hiện đúng quy trình, kịp thời, thể hiện sự chuẩn bị kỹ lưỡng.
Điều dễ nhận thấy là người dân đặt kỳ vọng rất lớn vào HĐND cấp xã, phường trong mô hình mới. Họ muốn được lắng nghe, được phản ánh, và được thấy những quyết nghị có tính khả thi thực sự. Chính điều đó buộc mỗi kỳ họp phải tổ chức chặt chẽ hơn, chất lượng hơn. “Tôi mong các đại biểu HĐND bàn đến chuyện sát dân, như đất đai, nước sạch, đường sá… Những gì người dân kiến nghị, nếu đúng và hợp lý thì cần được giải quyết đến nơi đến chốn”, ông Nguyễn Văn Minh, cử tri phường Phong Phú (1) kỳ vọng.
Ở các địa phương, trong những ngày đầu vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp (CQĐP2C), hàng trăm thủ tục hành chính được tiếp nhận và xử lý. Tuy nhiên, thay đổi lớn nhất không nằm ở thủ tục hành chính, mà chính là ở kỳ họp HĐND cấp xã. Từ một thiết chế vốn được xem là "gần dân nhưng ít quyền lực", nay HĐND xã, phường trở thành mắt xích quyết định trong tổ chức quyền lực nhà nước tại địa phương.
Ông Trương Quang Trung, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường Hương An (2) khẳng định: “Mỗi đại biểu phải có chính kiến rõ ràng. HĐND xã giờ không chỉ giám sát công việc của UBND xã, mà còn phải phản ánh thực tiễn lên thẳng HĐND thành phố. Áp lực này đòi hỏi sự trưởng thành nhanh chóng về năng lực đại biểu”.
Trước khi tổ chức kỳ họp thứ nhất của HĐND các xã, phường, HĐND thành phố đã tổ chức nhiều buổi tập huấn hướng dẫn tổ chức và hoạt động HĐND cấp xã, phường mới hình thành sau sắp xếp đơn vị hành chính. Do vậy, nhiều địa phương đã chủ động trong kỳ họp đầu tiên, từ khâu phát hành tài liệu, phân nhóm đại biểu theo tổ chuyên trách, bố trí cán bộ pháp chế hỗ trợ Ban HĐND. Nhiều địa phương sử dụng phần mềm quản lý tài liệu kỳ họp, nhờ đó rút ngắn thời gian trình bày.
Nâng chất nghị trường cấp xã
Theo lãnh đạo HĐND thành phố, để HĐND cấp xã thực sự chuyển biến về chất, việc bố trí cán bộ lãnh đạo chủ chốt cho HĐND cấp xã là yếu tố tiên quyết. Những cán bộ có kinh nghiệm quản lý cấp huyện trước đây được phân công giữ vai trò Chủ tịch HĐND cấp xã là một bước chuyển quan trọng để giữ tính liên tục, đồng thời tạo đà cho sự ổn định trong tổ chức bộ máy ở cấp xã trong thời gian đầu vận hành.
UVTV Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND thành phố, ông Nguyễn Quang Tuấn cho rằng, sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức CQĐP2C là bước đi lớn trong cải cách bộ máy nhà nước, hướng đến sự tinh gọn, hiệu lực và phục vụ người dân tốt hơn. Sau khi sáp nhập, HĐND cấp xã, phường đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc đảm bảo vận hành thông suốt của chính quyền địa phương.
Thực tế cho thấy, không chỉ là chuyển đổi hình thức tổ chức, mô hình CQĐP2C đang thúc đẩy một sự thay đổi sâu sắc trong tư duy quản trị ở cơ sở. Điển hình như ở phường Phong Phú, các định hướng phát triển tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ được nêu rõ trong chương trình nghị sự. Tại Đan Điền (3), vấn đề khai thác kinh tế đầm phá cũng là nội dung trọng tâm, hướng đến việc phối hợp giữa chính quyền với doanh nghiệp và hợp tác xã trong giai đoạn tới. Điều này cho thấy, kỳ vọng HĐND cấp xã thực sự trở thành nơi “đề xuất - tranh luận - quyết định” dần được hiện thực hóa.
Không khí phấn khởi, đồng thuận của người dân trong ngày đầu bộ máy mới vận hành là tín hiệu tích cực. Nhưng thành công bước đầu không phải là đích đến. Việc đảm bảo kỳ họp HĐND cấp xã, phường thông suốt, thực chất, hiệu quả sẽ quyết định đến chất lượng hoạt động của cả hệ thống chính quyền ở cấp cơ sở. Từng nghị quyết phải đi vào cuộc sống. Từng đại biểu phải là người đại diện xứng đáng cho tiếng nói của cử tri. Và từng kỳ họp phải là một không gian dân chủ đúng nghĩa - nơi chính sách bắt đầu từ thực tiễn và quay về phục vụ chính người dân.
“HĐND cấp xã, phường đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc đảm bảo vận hành thông suốt CQĐP2C sau sắp xếp đơn vị hành chính. Mỗi đại biểu phải nắm chắc chủ trương, chủ động thể chế hóa và thực sự là cầu nối giữa chính quyền với người dân”, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP. Huế, ông Nguyễn Quang Tuấn nhấn mạnh.
(1) Sáp nhập từ phường, xã Phong Phú, Phong Thạnh
(2) Sáp nhập từ phường An Hòa, Hương Sơ, Hương An
(3) Sáp nhập từ các xã Quảng Thái, Quảng Lợi, Quảng Vinh, Quảng Phú