Tiêm vacxin phòng bệnh cho trẻ ở cơ sở
Thiếu nhân lực, quản lý chồng chéo
Theo Nghị định 14/2008/NĐ-CP và mới đây có Nghị định 37 của Chính phủ về quy định tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện. Trong đó, phòng y tế là đơn vị chuyên môn, có nhiệm vụ tham mưu, giúp UBND huyện thực hiện chức năng quản lý nhà nước về chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân, như thanh, kiểm tra chuyên môn, giám sát phòng ngừa bệnh dịch, an toàn vệ sinh thực phẩm, hành nghề y dược tư nhân…
Qua khảo sát của chúng tôi gần đây tại các huyện, thị xã trên địa bàn tỉnh cho thấy, phần lớn các phòng y đều hoạt động theo phương châm "mạnh tướng nhưng không mạnh quân" nên rất khó gánh vác hoàn thành các nhiệm vụ đề ra. Bác sĩ Thái Văn Lệ, Trưởng phòng Y tế Phong Điền cho biết, hàng tháng, hàng quý chúng tôi thực hiện cả "núi" việc nhưng phòng chỉ có 3 cán bộ nên chật vật trong hoạt động quản lý y tế ở cơ sở.
Tương tự như huyện Phong Điền, vấn đề nhân lực là trở ngại lớn của hoạt động quản lý lĩnh vực y tế ở địa phương Phú Vang. Hiện, nhân lực Phòng Y tế huyện Phú Vang khá mỏng, chỉ 3 biên chế nên rất khó hoàn thành công việc đề ra nếu không phối hợp với TTYT huyện; đặc biệt là trong công tác khám tuyển nghĩa vụ quân sự, quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm, quản lý hành nghề y dược tư nhân... Theo bác sĩ Lại Vinh, Trưởng phòng Y tế Phú Vang, với sự tồn tại song song Phòng Y tế và TTYT huyện dẫn đến chồng chéo trong quản lý. Phòng Y tế không chỉ đạo được TTYT (TTYT thuộc Sở Y tế) và cũng không chỉ đạo các trạm y tế (vì trạm trực thuộc TTYT). Với quy định của ngành, Phòng Y tế Phú Vang lâu nay hoạt động theo cơ chế phối hợp để giám sát phát hiện dịch bệnh, kiểm tra hành nghề y dược, triển khai kế hoạch theo chương trình quốc gia về y tế... nhằm kịp thời tham mưu, đề xuất, giúp UBND huyện quản lý tốt lĩnh vực y tế trên địa bàn.
Cán bộ y tế tham gia tuyên truyền công tác phòng chống dịch bệnh ở cơ sở
Trưởng phòng Y tế Phú Vang giải bày, nhiều năm nay, Sở Y tế quản lý đến tận y tế thôn, bản về con người, chuyên môn và tài chính. Vì thế, mọi hoạt động y tế trên địa bàn được TTYT báo cáo trực tiếp lên sở, không thông qua Phòng Y tế. Ngoại trừ những công việc khó khăn, vướng mắc không thể giải quyết họ mới báo cáo Phòng Y tế để xin ý kiến chỉ đạo của UBND huyện. Thời gian qua, Phòng Y tế mất tính chủ động nên việc tham mưu cho huyện chậm, thiếu chính xác; thậm chí lúng túng.
Quy về một mối
Bác sĩ Huỳnh Văn Vy, Trưởng phòng Y tế huyện Phú Lộc chia sẻ, để khắc phục bất cập, chồng chéo trong quản lý y tế cơ sở hiện nay cần phân định rạch ròi việc quản lý hai hệ trong công tác y tế. Hệ điều trị gồm: TTYT, các phòng khám trực thuộc Sở Y tế tập trung vào công tác khám, chữa bệnh cho người dân; đồng thời, khi báo cáo tình hình phải đồng báo cáo Sở Y tế và cho UBND cấp huyện. Bên cạnh đó, hệ dự phòng có thể gồm trung tâm phòng dịch, trung tâm DS - KHHGĐ, trạm y tế… trực thuộc Phòng Y tế quản lý, được UBND cấp huyện cấp kinh phí, chỉ đạo hoạt động.
“Theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 6 (khóa XII), các tổ chức, đơn vị Nhà nước cần đổi mới, sắp xếp, tinh giảm bộ máy khi hoạt động bất cập, chồng chéo. Vấn đề quản lý y tế cấp huyện, thị xã cũng nên quy về một mối. Có thể thành lập một TTYT toàn diện, đa chức năng, bao gồm cả hệ khám chữa bệnh, công tác phòng dịch bệnh và các hoạt động liên quan do UBND huyện, thị xã quản lý. Sở Y tế chỉ cần quan tâm chỉ đạo vấn đề chuyên môn”, bác sĩ Vy nêu quan điểm.
Bác sĩ Hoàng Văn Đức, Chánh Văn phòng Sở Y tế cho rằng, nhận định một vấn đề trong mô hình quản lý hành chính bất cập hay chồng chéo cần đặt trong mối quan hệ tổng thể và có điều tra đánh giá cụ thể không theo cảm quan cá nhân. Thực tế, câu chuyện quản lý y tế cơ sở lâu nay được nhiều địa phương đặt lên bàn nghị sự. Đây là vấn đề mang tầm vĩ mô, liên quan đến nhiều người, nhiều ngành nên cần có những đánh giá cụ thể, khách quan để có hướng đi phù hợp xu thế phát triển chung của xã hội. Quan điểm của Sở Y tế hiện nay và khi tiếp cận Nghị quyết Trung ương 6 (khóa XII), dù hệ thống y tế cơ sở tinh giảm, sắp xếp hoạt động theo mô hình nào cũng phải nằm trong guồng máy không cồng kềnh, tạo chỉnh thể thống nhất để làm việc hiệu quả, nhằm đảm bảo mục tiêu chăm sóc sức khỏe tốt cho người dân.
Bài, ảnh: Minh Thương