Trước hết tôi xin nói rằng, bài viết này chỉ là một cảm nhận nhỏ của tôi, không phải là một bài học hay kinh nghiệm gì to tát về nghề làm báo. Tôi viết ra đây để trao đổi cùng anh em làm báo trẻ với hy vọng các bạn có thể tham khảo để tự tin hơn khi bước những bước đi đầu tiên vào nghề viết báo.

Trong hành trình cách mạng vĩ đại của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Huế là địa danh in dấu chân thời niên thiếu, là mảnh đất đã đánh thức tinh thần yêu nước, ý chí đấu tranh cách mạng và bản lĩnh chính trị phi thường. Những năm tháng học tập và hoạt động ở Huế là một bước ngoặt khơi nguồn cho sự trưởng thành của một trong những nhà lãnh đạo kiệt xuất của cách mạng Việt Nam thế kỷ XX.

Do hoàn cảnh gia đình nghèo khổ, năm 1958, khi tôi 10 tuổi, ba mẹ tôi đã lặng lẽ đưa cả nhà rời làng An Truyền, tục danh làng Chuồn (Thừa Thiên), tìm ra Quảng Trị để mưu sinh. Bị thất học, các anh em tôi phải bán mì, cà-rem (kem) hay bán bánh ú, kẹo đậu phụng… trên đường phố, trên tàu lửa, phụ giúp thêm gia đình. Biết tôi có hoàn cảnh khó khăn, các chị tiểu thương chợ Quảng Trị động viên tôi vừa giúp mẹ bán cơm, vừa đi học. Các chị phân công nhau giúp đỡ, để tôi khỏi thất học, người thì làm lại giấy khai sinh cho tôi, người thì tìm giáo viên dạy kèm. Từ năm sinh chính thức của tôi là 1948, các chị đã làm giấy khai sinh sụt tuổi năm 1951 cho tôi để có thể thi vào lớp đệ thất (nay là lớp 6) Trường Trung học Nguyễn Hoàng (Quảng Trị).

Ngày trước, báo chí tuy còn đơn giản về mô hình tổ chức, nhưng lại làm rất tốt vai trò hướng dẫn nhận thức xã hội. Họ biết cách xây dựng lòng tin trong bạn đọc, điều mà ngày nay, khi thông tin tràn ngập, lại trở thành một thách thức vô cùng lớn.

Những nhà báo đang hoạt động hôm nay có lẽ không mấy ai được thấy tờ Tuần báo “Thanh niên” ra số đầu tiên ngày 21/6/1925, tại Quảng Châu từ 100 năm trước. Nhưng tất cả đều hiểu, mục đích, tôn chỉ của “Thanh niên” là đấu tranh giành độc lập và tự do cho Tổ quốc Việt Nam.

Báo chí cách mạng luôn là vũ khí sắc bén đồng hành với những thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Báo chí cách mạng luôn cần có những cán bộ làm báo với những phẩm chất của “người cách mệnh”, trung thành với lý tưởng, tận tụy với công việc. Chúng ta ghi nhớ những điều Nhà báo lớn Hồ Chí Minh căn dặn để tu dưỡng đạo đức, rèn luyện phẩm chất, nhân cách người làm báo cách mạng.

Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025), Hội Nhà báo Việt Nam (NBVN) đã khởi động bằng hoạt động “Về nguồn” đến với Khu di tích lịch sử ATK Định Hóa (Thái Nguyên) tưởng nhớ, tri ân Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị lãnh tụ thiên tài, nhà báo vĩ đại, người đã khai sinh ra nền báo chí cách mạng Việt Nam; Tưởng niệm, tri ân các nhà báo - nhà cách mạng tiền bối đã chiến đấu, hy sinh cho nền báo chí cách mạng, cho độc lập, tự do của dân tộc.

Đại tướng Nguyễn Chí Thanh không phải là nhà báo chuyên nghiệp, nhưng ông lại là một ngòi bút chính luận sắc bén giúp luận giải những câu hỏi nóng bỏng từ chiến trường, chiến lược, sách lược đánh Mỹ đến cơm áo người dân...

Gần 35 năm gắn bó với nghề báo, rất nhiều buồn vui, rất nhiều kỷ niệm, nhưng có lẽ, tác nghiệp trong những ngày Huế chìm trong cơn “đại hồng thủy” tháng 11/1999 là những ký ức khó phai mờ…

Ở Huế, từ năm 1925 đến những ngày trước cuộc Tổng khởi nghĩa Cách mạng tháng 8 năm 1945, báo chí yêu nước và cách mạng, thậm chí có xu hướng cách mạng cũng rất khó xuất bản công khai. Bằng cách này hay cách khác, những người hoạt động cộng sản vẫn luôn tìm mọi cách để có tờ báo trong tay làm cơ quan ngôn luận.