 |
| Rèn luyện các kỹ năng mềm, kỹ năng sáng tạo cho người lao động qua các hội thi, cuộc thi |
Bắt kịp và hòa nhập thời đại số
Để bắt kịp yêu cầu của thị trường lao động, ngoài tập trung đào tạo kiến thức chuyên môn, nhiều trường đại học còn lồng ghép trang bị cho sinh viên những kỹ năng thiết yếu ngay trong các chương trình học chính khóa, khóa huấn luyện và thực hành nghề nghiệp.
Anh Hồ Minh Nhật (phường Thuận Lộc, quận Phú Xuân) tốt nghiệp ra trường hơn 2 năm chưa có việc làm, mới đây đã được tuyển dụng vào làm việc ở vị trí văn phòng cho một hãng taxi trên địa bàn thành phố. Qua thời gian thử việc, anh Nhật bắt đầu "thấm" áp lực khi chủ đơn vị sử dụng lao động yêu cầu anh phải biết sử dụng phần mềm exel và một số ứng dụng, phần mềm công nghệ khác liên quan đến công việc... Yêu cầu này đòi hỏi anh Nhật phải học thêm khóa về công nghệ thông tin và làm quen với các thiết bị số hiện đại để tránh bị sa thải và có thể được tăng lương nếu làm tốt.
Không riêng anh Nhật, nhiều sinh viên hay người mới tốt nghiệp bắt đầu tiếp cận các trào lưu công nghệ đang phổ biến, như: điện toán đám mây, javascript, dữ liệu lớn (Big data), an ninh mạng, vạn vật kết nối (IoT)... Một khi bắt kịp kiến thức về những công nghệ mới kết hợp kiến thức về ngoại ngữ, các bạn trẻ sẽ thuận lợi thích ứng để thực hành các kỹ năng, như: Lập trình, quản lý dự án, dữ liệu, quy trình, tạo lập và sử dụng các ứng dụng, phần mềm công nghệ...
Trong thời kỳ hội nhập, thời đại công nghệ số, các doanh nghiệp đánh giá người lao động không chỉ qua bằng cấp, điểm số mà còn ở kỹ năng thực hành chuyên môn, có thể thích ứng kịp thời, bắt tay làm việc ngay trong môi trường thực tế. Nhất là trong thời kỳ "đổi mới sáng tạo" lên ngôi, tư duy sáng tạo của người lao động càng được các doanh nghiệp, đơn vị đánh giá cao, "trải thảm" mời gọi và giữ chân. Theo TS. Nguyễn Văn Quang, Bí thư Đoàn Thanh niên Đại học Huế, sinh viên Đại học Huế thời gian qua được quan tâm trong việc hình thành kỹ năng tư duy sáng tạo. Nhiều trường đại học đã đưa học phần "tư duy phản biện và sáng tạo" vào chương trình đào tạo. Sinh viên còn được hỗ trợ tối đa để được sáng tạo, phát triển bản thân thông qua nhiều hoạt động của Trung tâm Khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo của Đại học Huế.
Cần kỹ năng mềm và thực hành xã hội
Một cán bộ tuyển dụng nhân sự của một công ty điện tử đóng ở Cụm Công nghiệp An Hòa (quận Phú Xuân) chia sẻ, ngoài cần lao động có tay nghề, đơn vị rất chú trọng đến kỹ năng mềm của người lao động và đánh giá cao những người có khả năng làm việc nhóm, có tinh thần trách nhiệm, ý thức tổ chức kỷ luật cao.
Kỹ năng mềm thường ít được học trong nhà trường, không liên quan đến kiến thức chuyên môn. Thế nhưng, kỹ năng mềm lại quyết định hiệu quả cao trong công việc thời kỷ nguyên số. Các nghiên cứu đã chỉ ra, kỹ năng mềm quyết định 75% thành công của con người, còn kỹ năng cứng (kiến thức, trình độ chuyên môn) chỉ chiếm 25%. Vì thế, chìa khóa để thành công trong công việc là các bạn trẻ phải biết kết hợp cả hai kỹ năng này một cách khéo léo.
Môi trường làm việc trong kỷ nguyên số đang đòi hỏi sự cạnh tranh cao về chất lượng và hiệu quả, vì thế người trẻ rất dễ bị rối loạn cảm xúc, áp lực. Do đó, sinh viên, lao động trẻ cần có kỹ năng quản trị cảm xúc, tối ưu năng lượng tích cực để điều phối hiệu quả công việc và ứng xử với các tình huống ngày càng phức tạp. Ngày nay, theo nhiều kết quả nghiên cứu chứng minh, những bạn trẻ có EQ (chỉ số cảm xúc) cao thường có lợi thế hơn những bạn chỉ có IQ (chỉ số thông minh). Vì người có trí tuệ cảm xúc cao thường tạo động lực tích cực cho mọi người xung quanh cùng tiến đến mục tiêu chung, hài hòa trong các ứng xử xã hội và giữ thế chủ động trong hầu hết các tình huống. Điều này giúp họ nhạy cảm hơn với những thị hiếu của thị trường, tạo nên những thay đổi, đột phá thức thời cho tập thể, cho chủ quản lý...
Qua kinh nghiệm "thị hiếu" tuyển chọn lao động của các doanh nghiệp, đơn vị hiện nay càng chứng minh các kỹ năng về tư duy phản biện, sáng tạo, giao tiếp, hợp tác hay kỹ năng thành thạo ngoại ngữ và công nghệ thông tin, kỹ năng chuyên môn, kỹ năng mềm... là những yếu tố quan trọng mà mỗi lao động trẻ cần trang bị để thích ứng và thức thời với môi trường, điều kiện làm việc ngày càng khắt khe, biến động.