Nguy cơ bùng nổ các loại tội phạm

Trước đó vào năm 2022, Công an Thừa Thiên Huế (nay là TP. Huế) cũng đã phá chuyên án mua, bán dữ liệu cá nhân

Mua bán hơn 53 triệu DLCN

Mới đây, TAND TP. Huế mở phiên tòa xét xử vụ án “Sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông” đối với 6 bị cáo đã mua bán hơn 53 triệu thông tin cá nhân của công dân tại 63 tỉnh, thành phố trên cả nước (thời điểm chưa sáp nhập tỉnh, thành). Đây là vụ án có quy mô đặc biệt lớn do Lê Công Định (SN 1997, trú tại Hưng Yên) cầm đầu, cùng sự giúp sức của 5 đối tượng khác.

Trước đó, vào ngày 17/12/2024, từ tố giác của một cá nhân ở TP. Huế về việc có đối tượng rao bán thông tin DLCN trên mạng xã hội, Công an tỉnh (nay là Công an TP. Huế) tiến hành điều tra, xác minh và đi đến khám xét nơi ở của Lê Công Định (trú TP. Huế), thu giữ 2 điện thoại di động và 1 máy tính xách tay. Qua kiểm tra, công an phát hiện Định sử dụng nhiều tài khoản mạng xã hội như: Facebook, Zalo, Telegram, Gmail để mua, thu thập trái phép DLCN trên không gian mạng, sau đó rao bán cho người có nhu cầu nhằm thu lợi bất chính.

Cơ quan điều tra xác định: Từ đầu năm 2019 đến tháng 12/2024, Định thu thập và mua tổng cộng 53.088.003 DLCN của công dân tại 63 tỉnh, thành phố trên cả nước. Các DLCN bao gồm: Họ tên, ngày sinh, số CCCD, số điện thoại, địa chỉ, thông tin bất động sản, bảo hiểm xã hội, tài khoản ngân hàng, khách hàng chứng khoán, khách hàng của các dự án lớn…, với dung lượng dữ liệu lên đến 306 GB. Định mua DLCN từ nhiều nguồn, trong đó có 5 bị cáo: Tú, Lâm, Hà, Đào, Tùng và một số đối tượng khác nhưng không nhớ. Giá mua dao động từ vài trăm nghìn đến vài triệu đồng mỗi lần giao dịch, tổng chi phí Định bỏ ra mua DLCN khoảng 50 triệu đồng.

Sau khi có DLCN, Định đăng bài quảng cáo, chủ động liên hệ với khách hàng qua các nhóm bất động sản, môi giới trên mạng xã hội, bán DLCN với giá khoảng 300 đồng/thông tin; một thông tin có thể bán cho nhiều người để tăng lợi nhuận.

Cơ quan điều tra đã xác định hàng chục người trên khắp cả nước đã mua dữ liệu của Định, chủ yếu để phục vụ việc chào bán bất động sản, quảng cáo sản phẩm, môi giới tài chính... Các giao dịch diễn ra qua tài khoản ngân hàng của Định. Tổng số tiền Định thu được từ việc bán DLCN là gần 900 triệu đồng, trừ chi phí mua dữ liệu, số tiền thu lợi bất chính là hơn 840 triệu đồng. Công an TP. Huế cũng làm rõ hành vi phạm tội của 5 bị cáo nói trên, thu lợi bất chính từ 65 - 187 triệu đồng.

Sau khi xem xét hồ sơ chứng cứ cũng như lời khai của các bị cáo tại phiên tòa, Hội đồng xét xử tuyên phạt Lê Công Định 15 tháng tù giam. Đối với Tùng, Hà phạt mỗi bị cáo 25 triệu đồng; Lâm, Tú, Đào phạt mỗi bị cáo 20 triệu đồng. Đồng thời, buộc 5 đối tượng phải nộp lại số tiền đã chiếm đoạt trái phép sung công quỹ nhà nước.

Tiếp tay cho tội phạm phạm tội

Từ một số vụ việc được triệt phá và vừa được xét xử cho thấy, hành vi của các đối tượng mua bán DLCN gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến công tác quản lý nhà nước về trật tự xã hội, tạo điều kiện hoặc tiếp tay để các đối tượng khác thực hiện hành vi phạm tội khác, nhất là nhóm tội phạm lừa đảo, cưỡng đoạt, chiếm đoạt tài sản, làm giả tài khoản ngân hàng, khủng bố tinh thần, đòi nợ. Việc mua bán DLCN còn mang lại lợi nhuận bất chính cho những đối tượng làm ăn phi pháp và gây hậu quả nặng nề đến cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp.

Theo cơ quan công an, việc bán DLCN trái phép trên mạng hiện nay được thực hiện theo các hình thức chính: Nhân viên quản trị hệ thống cơ sở dữ liệu thu thập trái phép DLCN trong hệ thống sau đó bán ra ngoài; các doanh nghiệp chủ động thu thập DLCN của khách hàng phục vụ kinh doanh, nhưng không thực hiện biện pháp bảo vệ tương xứng, dẫn tới bị lộ, bị chiếm đoạt hoặc nhân viên quản trị hệ thống thu thập rồi bán ra ngoài... Các đối tượng khi chiếm đoạt được DLCN đã công khai quảng cáo, tìm kiếm người mua thông qua các trang mạng xã hội, hoặc các diễn đàn mua bán DLCN.

Để phòng ngừa hậu quả do hoạt động mua, bán DLCN gây ra, cơ quan chức năng khuyến cáo người dùng nên thường xuyên thay đổi mật khẩu, sử dụng xác thực “hai lớp”, cẩn thận khi chia sẻ thông tin cá nhân cho người khác. Cần kiểm tra, xác thực thông tin khi có yêu cầu từ những người tự xưng là cán bộ cơ quan nhà nước, nhân viên các ngân hàng, nhà mạng... đề nghị cung cấp thông tin DLCN. Các đơn vị, tổ chức có lưu trữ, quản lý DLCN của người dùng cần chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về bảo vệ DLCN. Triển khai biện pháp bảo vệ, khai thác, sử dụng DLCN theo đúng quy định của pháp luật…