Cùng mang tên gọi là bánh canh, nhưng bánh canh ở Huế còn chia ra hàng chục loại khác nhau với những hương vị, bản sắc và câu chuyện khác nhau. Nhưng tựu chung lại, tất cả những món bánh canh này cùng gắn bó mật thiết với con người và văn hóa lối sống xứ thần kinh.

Xưa nay chuyện bếp núc, nhất là làm các món bánh, mứt đòi hỏi đôi bàn tay mềm mại khéo léo nên đa phần do người phụ nữ đảm trách. Ấy thế nhưng lại có một chàng trai theo đuổi đam mê này, đó là Trần Thanh Quang, một nghệ nhân trẻ năm nay 45 tuổi, là chủ nhân một quán trà, bánh, mứt khá “chất” ở Huế.

Tôi ngồi cà phê trên đường Trần Hưng Đạo, ngắm nhìn chợ Đông Ba tấp nập và dòng xe cộ ngược xuôi, chợt thấy vang vang một tiếng rao là lạ: “Xôi bánh dày đây!”. Tôi hơi ngờ ngợ, mở cửa bước ra thì thấy một dì khoác chiếc áo sơ mi trắng cũ, đầu đội nón lá với chiếc mẹt bên hông. Đó là người phụ nữ bán dạo món xôi bánh dày.

Tan giờ làm, mấy chị em rủ nhau đi ăn vặt, nạp thêm tý năng lượng cho cái bụng đói cồn cào, đang réo òng ọc. Loanh quanh một hồi cả nhóm ghé vào quán “bèo, nậm, lọc” nằm ở một góc đường Nguyễn Trãi (Huế), dưới tán cây xanh mát bên trong nội thành.

Công bố đạt doanh thu 250 tỉ sau 8 ngày công chiếu (khởi chiếu ngày 1 Tết), thời điểm này Nhà bà Nữ vẫn chưa hết “hot”. Không chỉ đứng vững ở các rạp với suất chiếu giờ đẹp, nhiều rạp còn tăng suất kịch khung (18 suất/ ngày). Người nói “xuất sắc”, người chê “như món bánh canh quá mắm, thừa đường” nhưng Nhà bà Nữ vẫn kéo khán giả đến rạp bất chấp những tranh cãi, rằng đây có phải là tác phẩm điện ảnh hoàn chỉnh hay không?

Những ngày cuối cùng của năm, khi cây hoàng mai trước ngõ rực vàng những chùm hoa, gia đình cũng đã dọn dẹp tổng kết vệ sinh xong đâu đấy, chúng tôi lại bắt tay vào làm những món mứt bánh chuẩn bị đón Tết. Và bánh thuẫn là món mà chị em tôi nghĩ đến trước tiên mỗi khi tết đến xuân về.