 |
| Ứng cử viên Thủ tướng Nhật Bản, cựu Bộ trưởng Nội vụ Sanae Takaichi, phát biểu tại Tokyo ngày 24/9/2025. Ảnh: Kyodo/TTXVN |
Theo hãng tin Reuters, những người dẫn đầu trong cuộc bầu cử lịch sử của Đảng Dân chủ Tự do (LDP) là Sanae Takaichi, 64 tuổi, theo chủ nghĩa dân tộc bảo thủ và đối thủ ôn hòa Shinjiro Koizumi, 44 tuổi. Các cuộc thăm dò dư luận cho thấy Chánh Văn phòng Nội các Yoshimasa Hayashi (64 tuổi) cũng có thể là một ứng viên tiềm năng.
Ba nhân vật này nằm trong số năm ứng cử viên đang cạnh tranh để kế nhiệm Thủ tướng Shigeru Ishiba, người quyết định từ chức sau một loạt thất bại bầu cử.
Nhà lãnh đạo tiếp theo của LDP có thể sẽ trở thành thủ tướng vì LDP là đảng lớn nhất trong quốc hội, nhưng điều đó không chắc chắn vì đảng cầm quyền này đã mất đa số ở cả hai viện dưới thời Thủ tướng Ishiba.
Nữ ứng viên Takaichi cam kết sẽ thúc đẩy nền kinh tế bằng các khoản chi tiêu chính phủ mạnh tay. Tuy nhiên, điều này có thể khiến các nhà đầu tư lo ngại trong một nền kinh tế đang gánh một trong những khoản nợ lớn nhất thế giới. Bà đã nêu khả năng làm lại một thỏa thuận đầu tư với Tổng thống Mỹ Donald Trump, nhằm hạ thấp mức thuế quan cao ngất ngưởng của ông.
Trong khi đó, ứng viên trẻ tuổi Bộ trưởng Nông nghiệp Koizumi, con trai của cựu thủ tướng Junichiro Koizumi, cho biết anh sẽ cắt giảm thuế để giúp các gia đình đối phó với chi phí sinh hoạt ngày càng tăng, nhưng đồng thời cam kết tuân thủ chặt chẽ hơn chính sách thắt chặt kinh tế của ông Ishiba.
Bất kỳ ai chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu ngày 4/10 sẽ thừa kế một đảng đang khủng hoảng và một nền kinh tế trì trệ.
Sự bất mãn với LDP đang đẩy nhiều cử tri, đặc biệt là những cử tri trẻ vỡ mộng, sang các đảng đối lập như một đảng cực hữu chống nhập cư mới nổi.
"Koizumi và Takaichi đưa ra hai cách tiếp cận khá khác nhau cho sự đổi mới đó", Tina Burrett, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Sophia ở Tokyo, nhận định. Bà nói rằng ông Koizumi được coi là người có thể tạo ra sự đồng thuận với các đảng khác, trong khi bà Takaichi sẽ tạo ra chấn động trong một môi trường chính trị vốn bị xem là mờ nhạt.
Nếu được chọn, ông Koizumi sẽ trở thành thủ tướng Nhật Bản trẻ tuổi nhất trong lịch sử nước Nhật. Tính cả số tháng, ông vẫn trẻ hơn so với thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản vào năm 1885 là Hirobumi Ito khi nhậm chức.
Theo báo Asahi ngày 1/10, ông Koizumi dẫn đầu trong việc giành được tín nhiệm từ 295 nhà lập pháp LDP bỏ phiếu bầu lãnh đạo đảng, kế tiếp là các ứng viên là Hayashi và Takaichi. Tuy nhiên, một cuộc khảo sát của Đài truyền hình Nippon cho thấy bà Takaichi đang dẫn trước cả hai người trong số các đảng viên cấp cơ sở, những người tham gia vòng bỏ phiếu đầu tiên ngày 4/10.
Bà Takaichi là đồng minh của cựu Thủ tướng bị ám sát Shinzo Abe. Trong số các ứng viên LDP, bà Takaichi có nền tảng kinh tế vững vàng nhất. Bà đã cam kết sẽ tăng gấp đôi quy mô nền kinh tế trong một thập kỷ với khoản đầu tư mạnh mẽ của nhà nước vào công nghệ mới, cơ sở hạ tầng, sản xuất lương thực và các lĩnh vực kinh tế - an ninh khác.
Bà cho biết bà sẽ tiếp tục thực hiện thỏa thuận thương mại ký kết giữa Thủ tướng Ishiba với Tổng thống Trump, trong đó Nhật Bản đồng ý đầu tư 550 tỷ USD vào Mỹ để đổi lấy mức thuế thấp hơn đối với ô tô và các sản phẩm khác của Nhật Bản. Tuy nhiên, bà đề cập đến khả năng đàm phán lại nếu thỏa thuận này tỏ ra không công bằng.
Về phần mình, các ứng viên còn lại như Hayashi và Koizumi ủng hộ và bảo vệ thỏa thuận này.