 |
| Thu hoạch cà phê được trồng bằng phương pháp hữu cơ. (Ảnh: Hồng Điệp/TTXVN) |
Ngành cà phê đang là ngôi sao sáng nhất trong bức tranh xuất khẩu nông sản năm nay. Trong 7 tháng năm 2025, cà phê đã trở thành mặt hàng xuất khẩu chủ lực đem lại giá trị lớn nhất với 6 tỷ USD trong kim ngạch xuất khẩu gần 40 tỷ USD của toàn ngành nông nghiệp.
"Cơn sốt" giá và chất lượng lên ngôi
Ông Nguyễn Nam Hải, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê Cacao Việt Nam (VICOFA), cho biết 7 tháng năm 2025 xuất khẩu cà phê đã đạt 1,1 triệu tấn, trị giá 6 tỷ USD, tăng 7,4% về lượng và tăng 65% về kim ngạch so với cùng kỳ năm 2024. Như vậy, chỉ sau 7 tháng, xuất khẩu cà phê trong năm 2025 đã vượt qua kỷ lục cũ của năm 2024 là 5,62 tỷ USD. Đặc biệt, đây là năm đầu tiên, xuất khẩu cà phê Việt Nam chạm mốc 6 tỷ USD.
Nếu tính 10 tháng đầu niên vụ 2024/2025 (từ tháng 10/2024 đến tháng 9/2025), Việt Nam đã xuất khẩu khoảng 1,35 triệu tấn cà phê với kim ngạch khoảng 7,5 tỷ USD, giảm 1,1% về lượng nhưng tăng 56,6% về kim ngạch so với 10 tháng của niên vụ 2023/2024. Như vậy, niên vụ 2024/2025 là niên vụ đầu tiên mà kim ngạch xuất khẩu vượt mốc 7 tỷ USD và hoàn toàn có thể vượt cả mốc 8 tỷ USD khi kết thúc niên vụ vào ngày 30/9/2025.
Sự bùng nổ này đến từ "cơn sốt" giá trên thị trường toàn cầu. Tình trạng sụt giảm nguồn cung do biến đổi khí hậu và hiện tượng El Nino đã đẩy giá cà phê lên mức cao chưa từng có. Giá cà phê xuất khẩu trung bình của Việt Nam trong 7 tháng đầu năm đã đạt trên 5.670 USD/tấn, tăng hơn 53% so với cùng kỳ.
Nguyên nhân thứ hai và quan trọng hơn là sự thăng hạng về chất lượng của cà phê Việt. Theo đánh giá của Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), các doanh nghiệp đã đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ chế biến sâu và truy xuất nguồn gốc. Việc tận dụng hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do (FTA) như EVFTA, CPTPP cũng đã mở toang cánh cửa vào các thị trường khó tính, nâng tầm giá trị cho hạt cà phê Việt.
Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, tăng trưởng của cà phê Việt Nam diễn ra trên diện rộng, từ các thị trường truyền thống đến những thị trường mới nổi.
Châu Âu vẫn là khách hàng lớn nhất, chiếm tới 3,6 tỷ USD kim ngạch. Đức dẫn đầu với mức tăng trưởng đáng kinh ngạc 113,1%, theo sau là Italy (tăng 47,4%) và Tây Ban Nha (tăng 67%).
Châu Mỹ ghi nhận những cú đột phá ngoạn mục. Xuất khẩu sang Hoa Kỳ tăng 76,4%, trong khi thị trường Mexico bùng nổ với mức tăng tới 88 lần.
Châu Á cũng là một điểm đến đầy tiềm năng khi Nhật Bản (tăng 56,5%), Hàn Quốc (tăng 69,3%) và Trung Quốc (tăng 24,4%) đều cho thấy sức mua mạnh mẽ.
 |
| Các doanh nghiệp cà phê đã đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ chế biến sâu và truy xuất nguồn gốc. (Ảnh: Tuấn Anh: TTXVN) |
Theo định hướng của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, chiến lược cho từng thị trường đã được vạch ra rõ ràng như tập trung vào cà phê đặc sản, giá trị gia tăng tại Hoa Kỳ; đẩy mạnh cà phê Robusta tại khu vực Đông Bắc Á và khai thác các thị trường tiềm năng như Ấn Độ, Philippines.
Tận dụng "thời cơ vàng"
Trong những tháng cuối năm 2025, cà phê Việt Nam đang tiếp tục có lợi thế tại các thị trường xuất khẩu.
Quy định chống phá rừng của EU (EUDR) sắp có hiệu lực từ ngày 1/1/2026 được đánh giá là "cơ hội vàng" cho xuất khẩu cà phê với những gì mà ngành càphê đã chuẩn bị. Việt Nam gần như đang là quốc gia xuất khẩu càphê hàng đầu duy nhất đã sẵn sàng đáp ứng các quy định EUDR.
Bên cạnh đó, việc Hoa Kỳ áp thuế đối ứng lên tới 50% đối với hàng hóa từ Brazil - đối thủ cạnh tranh lớn nhất của Việt Nam tại thị trường Mỹ sẽ khiến giá càphê Brazil tăng vọt. Đây là cơ hội không thể tốt hơn để cà phê Việt Nam với mức thuế thấp hơn chiếm lĩnh thị phần.
Mặc dù đang có những thuận lợi, ngành cà phê cũng vẫn phải đối mặt với không ít thách thức. Các doanh nghiệp đang chịu áp lực lớn về vốn kinh doanh và gánh nặng thuế.
Theo ông Nguyễn Nam Hải, việc Trung Quốc vừa cấp phép cho 183 doanh nghiệp Brazil được xuất khẩu cà phê vào thị trường này là một lời cảnh tỉnh, đòi hỏi doanh nghiệp Việt phải nhanh chân hơn trong việc tiếp cận thị trường tỷ dân.
Để hỗ trợ ngành hàng chủ lực đang dẫn đầu trong xuất khẩu nông sản, VICOFA đã kiến nghị Bộ Tài chính xem xét đưa mặt hàng cà phê nhân xanh vào nhóm không chịu thuế VAT.
"Việc miễn thuế VAT sẽ giúp giảm gánh nặng vốn, tạo đà cho doanh nghiệp phát triển," ông Nguyễn Nam Hải cho hay.
Với những thành tựu đã đạt được và các cơ hội lớn phía trước, mục tiêu xuất khẩu 7,5 tỷ USD trong năm 2025 hoàn toàn nằm trong tầm tay, tạo tiền đề để đưa ngành cà phê Việt Nam phát triển bền vững và thịnh vượng hơn./.