 |
| Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan điều hành phiên họp. Ảnh: Phương Hoa/TTXVN |
Báo cáo tóm tắt Dự thảo Nghị quyết trên, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, Chính phủ trình Quốc hội ban hành Nghị quyết của Quốc hội để kéo dài thời gian thực hiện miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đến hết ngày 31/12/2030 theo quy định tại Nghị quyết số 55/2010/QH12, Nghị quyết số 28/2016/QH14 và Nghị quyết số 107/2020/QH15.
Theo Bộ trưởng Tài chính, việc tiếp tục miễn thuế sử dụng đất đến hết năm 2030 sẽ không làm giảm thu do đây là chính sách đang được thực hiện trên thực tế. Với đề xuất kéo dài thời gian miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp như quy định hiện hành đến hết ngày 31/12/2030 thì số thuế sử dụng đất nông nghiệp được miễn khoảng 7.500 tỷ đồng/năm.
Đây sẽ tiếp tục là hình thức hỗ trợ trực tiếp tới người nông dân, là nguồn đầu tư tài chính trực tiếp cho khu vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn để đầu tư, mở rộng quy mô sản xuất nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm. Qua đó giúp tạo công ăn việc làm cho người nông dân, cải thiện cuộc sống, gắn bó với hoạt động sản xuất nông nghiệp, góp phần khuyến khích đầu tư, thúc đẩy kinh tế nông nghiệp phát triển bền vững. Đồng thời, thể hiện chủ trương nhất quán của Đảng và Nhà nước về nông nghiệp, nông dân, nông thôn; phù hợp với Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 5 năm, quy hoạch tổng thể phát triển sản xuất ngành nông nghiệp.
Việc tiếp tục miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đến hết năm 2030 không có hạn chế đáng kể nào do hiệu ứng tích cực về tác động kinh tế - xã hội của việc thực hiện miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp theo Nghị quyết số 55/2010/QH12, Nghị quyết số 28/2016/QH14 và Nghị quyết số 107/2020/QH14 trong thời gian qua, ngoại trừ việc kéo dài thời gian miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp sẽ không làm tăng số thu ngân sách nhà nước.
Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban cho rằng, dự thảo Nghị quyết không có nội dung chính sách mới mà chỉ kéo dài thời gian miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp theo quy định tại Nghị quyết số 55/2010/NQ12 ngày 24/11/2010 (được sửa đổi bổ sung bởi Nghị quyết số 28/2016/QH14) và Nghị quyết số 107/2020/QH14.
Việc thực hiện miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp có ý nghĩa quan trọng, thể hiện chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước trong việc hỗ trợ, khuyến khích phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn và trên thực tế không gặp khó khăn, vướng mắc.
Bên cạnh đó, trong giai đoạn vừa qua, ngày càng có nhiều doanh nghiệp, tập đoàn lớn chú trọng đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, phát triển sản xuất các sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao. Ngoài việc đầu tư quy mô lớn, sử dụng nhiều lao động tại các vùng kinh tế có điều kiện khó khăn, các doanh nghiệp, tập đoàn kinh tế đã tăng cường áp dụng khoa học công nghệ và nâng cao hiệu quả quản lý chất lượng sản phẩm nông nghiệp.
Đề nghị đánh giá thực trạng sử dụng để thiết kế chính sách thuế hiệu quả
Để bảo đảm tính ổn định của chính sách, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính nhất trí với nội dung dự thảo Nghị quyết như đề nghị của Chính phủ. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, việc miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp một cách đại trà không tạo ra động lực cho việc sử dụng đất hiệu quả, tích tụ đất cho sản xuất nông nghiệp theo quy mô lớn và việc miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp thời gian vừa qua cũng có phần dẫn đến tình trạng sử dụng đất nông nghiệp còn lãng phí, để hoang hóa.
Do đó, đề nghị rà soát, đánh giá thực trạng sử dụng đất nông nghiệp để có thể thiết kế chính sách miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp như một công cụ thúc đẩy hiệu quả sử dụng đất, tránh lãng phí nguồn lực đất nông nghiệp, góp phần thực hiện Chỉ thị số 27-CT/TW của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.
Theo đó, chỉ miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đối với trường hợp sử dụng đất đúng vào mục đích sản xuất nông nghiệp để khuyến khích người dân, doanh nghiệp sử dụng đất đúng mục đích, tiết kiệm, hiệu quả; loại trừ các trường hợp miễn thuế đối với đất bỏ hoang, không sản xuất trong thời gian dài (chẳng hạn từ 2 năm trở lên), đất sử dụng sai mục đích hoặc không có giấy tờ hợp lệ,... để tránh tình trạng đất bị bỏ hoang, gây lãng phí nguồn lực hoặc sử dụng sai mục đích.
Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng thống nhất với đề nghị của Chính phủ về việc trình Quốc hội xem xét, quyết định về Nghị quyết của Quốc hội để kéo dài thời gian thực hiện miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp theo quy định tại Nghị quyết số 55/2010/QH12, Nghị quyết số 28/2016/QH14 và Nghị quyết số 107/2020/QH15 đến hết ngày 31/12/2030.
Tuy nhiên, đề nghị Chính phủ cân nhắc việc không miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đối với các trường hợp đất để hoang hóa, sử dụng không đúng mục đích phục vụ cho nông nghiệp. Đồng thời, thực hiện đánh giá định kỳ về hiệu quả của chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp từ các góc độ về tác động đến kinh tế nông nghiệp, đời sống nông dân và hiệu quả sử dụng đất.