 |
| Nhiều cơ quan đơn vị treo biển cấm hút thuốc hoặc truyền thông về tác hại thuốc lá tại trụ sở |
Những mô hình “Không khói thuốc”
Ngành du lịch là một trong những đơn vị tiêu biểu trong thực hiện phòng, chống tác hại thuốc lá (PCTHTL). Nhiều đơn vị làm tốt và có những phương pháp hay như Làng Hành Hương, Khu du lịch sinh thái Về nguồn. Ông Hoàng Trọng Nhân, đại diện Khu du lịch Về nguồn thông tin: “Khu du lịch đặt biển "Không hút thuốc" ở nhiều nơi và có khu vực dành riêng cho người hút thuốc. Ngày thứ 5 hàng tuần, chúng tôi triển khai ngày không khói thuốc lá để nhắc nhở nhân viên trong việc ý thức sức khỏe bản thân, xây dựng môi trường trong lành”.
Ông Hoàng Phước Nhật, Phó Giám đốc Sở Du lịch đưa ra nhiều lý do giúp ngành thực hiện tốt hoạt động này. “Khách quốc tế khá nghiêm túc trong việc cấm hút thuốc lá. Do đó, sự tuân thủ của các đơn vị nghỉ dưỡng trong khâu tiếp đón - phục vụ sẽ tạo ra hình ảnh an toàn, thân thiện”. Thừa Thiên Huế đang chung tay xây dựng thành phố xanh, thành phố sạch, thành phố không khói thuốc. Môi trường du lịch không khói thuốc sẽ tạo nhiều thiện cảm, khiến cho du khách thêm yêu điểm đến xanh, sạch, đẹp này.
Nơi tuyến đầu chăm sóc sức khỏe cho người dân, ngành y tế cũng thực hiện với những tiêu chuẩn riêng. Tại phòng bệnh và các vị trí khác trong BV hầu như đã hết tình trạng hút thuốc lá. Phòng ốc sạch sẽ không ám khói thuốc. Bác sĩ Trần Thiện Phước, Phụ trách công tác PCTHTL của TTYT Phong Điền chia sẻ về nỗ lực xây dựng “Bệnh viện không khói thuốc”: “Chúng tôi đưa nội dung không hút thuốc lá tại nơi làm việc vào tiêu chí thi đua hàng năm và kết hợp phòng, chống thuốc lá với quy tắc ứng xử trong cơ quan, tiến tới sự hài lòng của bệnh nhân. Căn tin bệnh viện cũng cam kết không bán thuốc lá, nhằm chung tay với đơn vị trong thực hiện mục tiêu đã đưa ra”.
Ở lĩnh vực giáo dục, Phòng Giáo dục và Đào tạo TX. Hương Thủy có nhiều nỗ lực thực hiện “Xây dựng trường học không khói thuốc”: Nghiêm cấm hút thuốc lá trong trường học; treo biển “Cấm hút thuốc lá” ở các hành lang, phòng làm việc, phòng họp, hội trường… Tất cả 38 trường công lập đều xây dựng nội quy PCTHTL; thành lập ban chỉ đạo trong đơn vị; tổ chức ký cam kết không hút thuốc lá trong cán bộ, giáo viên, nhân viên; kiểm tra, giám sát, đánh giá thi đua. Việc lồng ghép giáo dục nhận thức đã lan tỏa mạnh mẽ trong phụ huynh, cộng đồng. Các trường được Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh - Sở Y tế kiểm tra hàng năm đều đạt thang điểm 95-100, có đơn vị đạt điểm cao nhiều năm liền như Trường TH Thủy Lương, THCS Thủy Lương, TH số 1 Thủy Phù, THCS Thủy Phù…
Ông Mai Đại Trọng, Phó Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo TX. Hương Thủy cho hay: “Ngành triển khai đồng bộ và thực hiện nghiêm như cấm bán thuốc lá trong và bên ngoài cổng trường; Không nhận tài trợ, quảng cáo, tiếp thị trực tiếp/gián tiếp liên quan đến sản xuất, kinh doanh thuốc lá đối với các hoạt động văn hóa nghệ thuật, vui chơi, giải trí…; cán bộ, công chức, viên chức không được tham gia các hoạt động buôn bán, vận chuyển, kinh doanh, tiêu thụ thuốc lá trái pháp luật”.
Cần quyết liệt và mạnh tay hơn
Khói thuốc lá chứa hơn 7.000 chất phần lớn là chất độc hại, trong đó có 60 chất là tác nhân gây ung thư. Khi hút thuốc hoặc sống chung với người hút thuốc, khói thuốc hít qua phổi ngấm vào máu tích lũy lâu ngày trở thành nguyên nhân gây nhiều căn bệnh về hô hấp, tim mạch. Đặc biệt, sự xuất hiện thuốc lá điện tử thế hệ mới gây nên hậu quả khôn lường và nguy cơ gây nghiện các chất kích thích, ma túy phối trộn.
Hơn 10 năm thực hiện Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá, đã có nhiều sự thay đổi theo chiều hướng tốt. Tuy đã thực hiện nhiều cuộc kiểm tra, giám sát, tình trạng hút thuốc lá có giảm nhưng vẫn còn phổ biến trong công chức, viên chức, người lao động và ở các đám cưới, đám tang, sinh hoạt tập thể gia đình, nơi công cộng. Một số địa phương, cơ quan, đơn vị chưa chỉ đạo nghiêm việc thực hiện quy định cấm hút thuốc lá và chưa thực hiện các chế tài xử lý vi phạm trong phòng, chống tác hại thuốc lá.
Một cán bộ ngành du lịch kể lại chuyện đoàn khách Huế vào vườn Quốc gia ở Hàn Quốc tham quan, nhưng có 4 cán bộ hút thuốc lá dù bảng cấm treo khắp nơi. 4 người này bị người dân địa phương phản ứng dữ dội và thể hiện thái độ thiếu thiện cảm. Một thói quen không tốt làm ảnh hưởng tới hình ảnh của đoàn và cũng là bài học kinh nghiệm sâu sắc về chấp hành quy định không hút thuốc ở các quốc gia.
Để việc PCTHTL hiệu quả hơn, thầy Mai Đại Trọng, Phó Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo TX. Hương Thủy đề nghị làm quyết liệt hơn. “Chúng tôi đề xuất Sở Giáo dục và Đào tạo cùng Sở Y tế tham mưu, phối hợp Công an tỉnh chỉ đạo công an các địa phương kiểm tra hàng quán trước, xung quanh khu vực trường học nhằm tuyên truyền, nhắc nhở, ngăn chặn và xử lý nghiêm vi phạm về PCTHTL”.
Rất nhiều ý kiến khác đồng tình với quan điểm này khi việc xử phạt vi phạm Luật PCTHTL chưa được triển khai nghiêm túc dù đã có nội dung, quy định cụ thể. Ông Hoàng Trọng Quý, Phó Giám đốc Sở Y tế cho rằng: “Chừng nào xử lý người hút thuốc vi phạm quyết liệt như xử lý người tham gia giao thông uống rượu bia, khi đó mới tạo ra một bước chuyển lớn trong nhận thức và hành động”.