Sáng 23/10, cháu LPGB. (6 tuổi, phường Thủy Xuân, TP. Huế) được người nhà đưa đến BV Phong-Da liễu tỉnh khám điều trị do tiếp xúc với kiến ba khoang. Người thân chia sẻ, bé B. “dính” kiến ba khoang trước khi đến viện một ngày. Khắp khuôn mặt cháu tấy đỏ, bọng nhiều mụn nước. Sau khi khám xong, bác sĩ dặn dò phụ huynh cần hỗ trợ không để bé B. chạm vào các vết thương bọng nước vì sẽ tạo ra nhiều mảng tấy đỏ sẽ đau nhức thêm.
Cùng thời điểm này, chị LTL. ở Phú Mậu, Phú Vang cũng được bác sĩ tại đây khám và cũng không quên kèm theo lời khuyên phòng tránh vì một đám dài của cánh tay phải tấy đỏ bưng mủ do tiếp xúc với kiến ba khoang. Chị L. nói, các vùng da ở cánh tay bị sưng ngứa từ nhiều ngày trước nhưng chủ quan cho rằng là hiện tượng phong hàn thông thường. Không ngờ, càng gãi càng sưng và đau nhức không chịu nổi đành phải đi viện. Bây giờ được bác sĩ tư vấn, chị mới hiểu tính độc hại do “dính” đến kiến ba khoang...
Bác sĩ Nguyễn Đắc Hanh, Khoa ngoại Lazer - Thẩm mỹ, BV Phong - Da liễu tỉnh thông tin, từ đầu năm 2019 đến nay, đơn vị đón gần 500 trường hợp tiếp xúc với kiến ba khoang. Những tháng cuối thu đầu đông, thời tiết nóng ẩm thời điểm thuận lợi kiến ba khoang xuất hiện nên số người “dính” tăng cao từ 10-20% so với những tháng trước đó.
Loài kiến này có thân dài, kích thước từ 1,5-20 mm và thường có màu đỏ nâu, đen, xám, được gọi bằng nhiều tên khác nhau như kiến kiến lác, kiến nhốt, kiến cong đít. Chúng tiết ra chất pederin có độc tính khi dính vào da người ban đầu cảm giác râm ran khó chịu. Từ 6 đến 12 giờ sau sẽ thành một đám hơi nề, đỏ cộm thành vệt trên đó nổi những mụn nước to không đều từ 1- 5 mm. Sau từ 1-3 ngày sẽ thành phỏng nước, phỏng mủ. Lúc này cảm giác đau rát càng tăng, có thể kèm theo sốt, khó chịu, nổi hạch, đau vùng cổ, nách, bẹn tương ứng với tổn thương. Nếu tổn thương ở gần mắt có thể sung húp cả hai mắt gây viêm giác mạc; ở bẹn có thể nổi hạch ben sưng đau đi lại khó…
Theo các bác sĩ ở BV Phong-Da liễu tỉnh, hiện nay không ít người hiểu và kịp thời đến cơ sở y tế xử lý vết thương do kiến ba khoang gây ra. Một số người nhầm lẫn giữa mẩn đỏ do tiếp xúc kiến ba khoang và bệnh giời leo (zona), tự ý mua thuốc thoa lên da. Vết bỏng do kiến ba khoang không nguy hiểm và có thể tự khỏi, nhưng nếu xử lý không phù hợp, tình trạng tổn thương da sẽ nặng hơn.
Khi “dính” kiến ba khoang, mọi người không nên chà sát vào vết dính mà cần nhanh chóng lấy nước, hoặc nước muối sinh học rửa sạch chỗ tiếp xúc, hạn chế tổn thương lây lan. Tùy mức độ nặng nhẹ để điều trị. Trường hợp nhẹ, có thể điều trị với các dung dịch làm dịu da, sát khuẩn bằng gel, dung dịch màu. Vết thương nặng, nên đến cơ sở y tế để được chăm sóc, xử lý đúng cách. Người bệnh được chỉ định uống kháng sinh, thuốc giảm đau, hoặc dùng corticosteroid. Thông thường, vết thương sẽ ổn định sau 5 đến 7 ngày.
Bác sĩ Nguyễn Đắc Hanh thông tin thêm, kiến ba khoang thường sinh sống ở ven ruộng, ruộng rau và những nơi có công trình đang xây dựng. Nó thường bay vào những nơi có ánh đèn. Do đó, mọi người nên ngủ trong màn, tránh đứng dưới bóng đèn sáng nơi công cộng, có thể bật đèn ban công, hành lang để thu hút kiến ba khoang ra ngoài. Kiểm tra mũ, nón, khẩu trang, khăn mặt, quần áo trước khi dùng. Để tránh kiến bay vào nhà, cần hạn chế mở cửa, buông rèm... khi thắp đèn.
Bài, ảnh: MINH TRƯỜNG