Ẩm thực Huế

Tôi lại nhớ đến quán bún bò Huế “Sông Hương” ở đường Chiến Thắng ở Hà Nội, giữa thủ đô mà có quán bún bò Huế, của người Huế chính gốc ra bán, đầy đủ hương vị, cũng cay xè, đậm vị ruốc.

Bên bếp lửa, những đôi má đã kịp hây hây đỏ thì cũng là lúc món cơm lam nếp than tỏa mùi thơm ngọt ngào.

Khi những cơn mưa dầm dề kéo từ ngày này qua ngày khác ghé về thăm Huế, khi cái giá rét mùa đông cũng kéo theo về. Đó là lúc Huế vào mùa nấm mối.

Nếu như chuột đồng quay lu, xào sả ớt… phù hợp để đưa cay thì chuột đồng xào khế của bà con Phong Bình (Phong Điền) thích hợp với ăn cơm lẫn nhâm nhi trong ngày mưa gió.

Thì cũng là ốc thôi. Nhưng ốc ni “chính hiệu” Bình Điền. Có lên Nam Đông, A Lưới, có về Phú Lộc, Phú Vang cũng không kiếm được con ốc như ri…

Cá mại kho nghệ thơm ngon tròn vị, cá sau khi vừa được sơ chế sạch cho vào nồi ướp với các gia vị cùng nghệ tươi giã nhuyễn... để chừng nửa tiếng cho toàn thân cá cứng lại.

Mắm padekp trở thành đặc sản vì có nhiều nguyên nhân, vốn nguồn gốc của cá xanh từ Lào, chúng trôi theo dòng sông A Sáp về các vùng Nam Đông, A Lưới của tỉnh ta.

Những lúc như vậy, thú thật không biết mẹ có gắp được miếng cá nào không, bởi khi đó mắt, tay và miệng đang bận… “đua” với thằng em cũng sàn sàn tuổi…

Cá hố không có vây bụng, vây trên ngắn chạy dọc theo lưng cá, mắt to, miệng nhọn, da trơn, ánh bạc, dài có khi hơn cả mét.

Cá bống suối, da trơn, màu nâu, thân vằn đen vàng – thứ cá quanh năm sống ở khe ở suối, ăn toàn rong rêu và sinh vật nhỏ, thịt dai, ngọt, thơm, xương mềm.

Trưa ra chợ xách giỏ cho vợ, bất chợt thấy con... cá mập nhe hàm răng nhọn hoắt, bụng bảo dạ nhìn rứa ai dám ăn mà bán hả trời.

Trong lúc cả nhà ngồi ăn cơm tối, ba bảo: “Ngày mai chú Nam từ Sài Gòn ra chơi, mai ba đi chợ quê kiếm con cá úc sông làm cơm đãi chú”.

Ruốc (khuyết) vùng bãi ngang ven biển không còn nhiều như trước. Với ngư dân nhiều vùng, nó như đã lạc vào miền ký ức…

Loanh quanh bờ bụi một hồi, hai thằng phát hiện cây bứa cao ngất nghểu mọc sát hàng rào chùa Tây Thiên.

Cá mua về rửa sạch sau đó mới ướp. Cá ngạnh thuộc loại cá da trơn, vốn dĩ rất tanh nên muốn món cháo không bị tanh thì khâu ướp cá rất quan trọng.