 |
| Khói lửa bốc lên từ đám cháy rừng ở California, Mỹ. Ảnh minh họa: THX/TTXVN |
“Quỹ đạo này thật đáng kinh ngạc”, Giám đốc C3S, ông Carlo Buontempo nói với Hãng thông tấn Reuters, khi lưu ý mọi tháng trong năm 2024 đều là tháng ấm nhất hoặc ấm thứ hai kể từ khi các ghi chép được thực hiện.
Nhiệt độ trung bình của hành tinh vào năm 2024 đã cao hơn 1,6 độ C so với giai đoạn 1850 - 1900, “thời kỳ tiền công nghiệp” trước khi con người bắt đầu đốt nhiên liệu hóa thạch thải CO2 trên quy mô lớn.
Cũng theo các nhà khoa học, năm ngoái là năm nóng nhất thế giới kể từ khi có ghi chép, và mỗi năm trong 10 năm qua đều nằm trong số 10 năm ấm nhất được ghi nhận.
Trong khi đó, các đơn vị khác bao gồm Văn phòng Khí tượng Anh (Met Office) đã xác nhận năm 2024 có khả năng vượt quá 1,5 độ C, đồng thời ước tính nhiệt độ trung bình thấp hơn, ở mức 1,53 độ C. Cũng trong ngày 10/1, các nhà khoa học Mỹ sẽ công bố dữ liệu khí hậu năm 2024.
Theo Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu năm 2015, các chính phủ cam kết sẽ nỗ lực ngăn chặn nhiệt độ trung bình vượt ngưỡng 1,5 độ C, nhằm tránh các thảm họa khí hậu nghiêm trọng và tốn kém hơn.
Giám đốc C3S Carlo Buontempo cho hay, lượng khí thải nhà kính tăng có nghĩa là thế giới đang trên đà sớm vi phạm mục tiêu của Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu, nhưng vẫn chưa quá muộn để các quốc gia nhanh chóng cắt giảm khí thải để tránh tình trạng nóng lên tiếp tục tăng đến mức thảm khốc. “Chúng ta có khả năng thay đổi quỹ đạo này từ bây giờ”, ông Carlo Buontempo nói thêm.
Tác động của biến đổi khí hậu hiện đã được chứng kiến trên mọi châu lục, ảnh hưởng đến mọi người từ những quốc gia giàu nhất đến những quốc gia nghèo nhất trên trái đất.
Các vụ cháy rừng hoành hành ở California trong tuần này đã khiến ít nhất 5 người thiệt mạng và phá hủy hàng trăm ngôi nhà. Năm 2024, Bolivia và Venezuela cũng hứng chịu những trận hỏa hoạn thảm khốc, trong khi lũ lụt nghiêm trọng xảy ra ở Nepal, Sudan và Tây Ban Nha; trong khi đó, các đợt sóng nhiệt ở Mexico và Saudi Arabia đã cướp đi sinh mạng của hàng nghìn người.
Biến đổi khí hậu đang làm cho những cơn bão và lượng mưa trở nên tồi tệ hơn, vì bầu khí quyển nóng hơn có thể chứa nhiều nước hơn, dẫn đến những trận mưa lớn. Vào năm 2024, lượng hơi nước trong bầu khí quyển của hành tinh đã đạt mức cao kỷ lục.
Theo Cơ quan Quản lý khí quyển và đại dương quốc gia Mỹ (NOAA), quốc gia này đã trải qua 24 thảm họa về khí hậu và thời tiết trong năm 2024, với thiệt hại vượt mức 1 tỷ USD, bao gồm các cơn bão Milton và Helene.
C3S cho biết, nồng độ carbon dioxide (CO2) trong khí quyển, loại khí nhà kính chính đã chạm mức cao mới là 422 phần triệu (ppm) vào năm 2024.
Đối với năm 2025, ông Zeke Hausfather, một nhà khoa học nghiên cứu tại tổ chức phi lợi nhuận Berkeley Earth của Mỹ dự báo, đây sẽ là một trong những năm nóng nhất được ghi nhận, nhưng có khả năng không đứng đầu bảng xếp hạng những năm nóng nhất.
“Năm nay vẫn sẽ nằm trong 3 năm ấm nhất”, ông Zeke Hausfather nói thêm; đồng thời giải thích nguyên nhân là trong khi yếu tố lớn nhất làm ấm khí hậu là khí thải do con người gây ra, thì nhiệt độ vào đầu năm 2024 lại được thúc đẩy thêm bởi El Nino, một hình thái thời tiết ấm lên, và hiện đang có xu hướng chuyển sang hình thái thời tiết La Nina mát hơn.