Nhìn mọi người đến với không gian đọc của CLB đặt tại tòa nhà kiến trúc Đông Dương tuyệt đẹp ở địa chỉ 23-25 Lê Lợi, người đứng đầu CLB Sách và Văn hóa Huế khẳng định, nhu cầu đọc vẫn còn đó, vẫn là niềm vui, sở thích của nhiều người. “Và hơn cả việc đọc sách, còn là hoạt động trò chuyện về một cuốn sách hay chia sẻ một chủ đề nào đó”, chị Mỹ Dung tâm sự.

Đó là ý tưởng Huế cần có một không gian sách Huế của anh Phan Thiên Định, bấy giờ là UVTV Tỉnh ủy, Bí thư Thành ủy TP. Huế, và nay là UVTV Thành ủy, Bí thư Quận ủy Thuận Hóa. Không gian ấy sẽ có những cuốn sách Huế, những cuốn sách của các tác giả Huế, cùng với đó là các hoạt động liên quan. Không gian ấy không phải là một thư viện, hay là một phòng đọc, mà còn là một nơi để kết nối, giao lưu, để bên ly cà phê trò chuyện về sách, về Huế.

Có không gian rồi, nhưng quan trọng nữa là chuyện vận hành. CLB được xem là mô hình thí điểm để vận hành không gian này. Chính quyền đã tạo điều kiện để tòa nhà 23-25 Lê Lợi bấy lâu khá ít hoạt động trở thành một không gian như thế. Đề bài mà lãnh đạo chính quyền giao cho chúng tôi là hãy tạo nên sinh khí, tạo nên sự mới mẻ, phát huy những truyền thống của không gian này.

Hơn cả triết lý, đó là sứ mệnh, là làm sao để thông qua mô hình hoạt động này, chúng tôi tạo ra được những sự kết nối của những người yêu Huế. Nhờ vào sách và các hoạt động văn hóa, chúng tôi đưa những người yêu Huế ngồi lại bên nhau, cùng tổ chức các chương trình, tạo nên các sân chơi cho đông đảo công chúng.

Và chúng tôi đã nhận được rất nhiều hành động. Đó là việc mọi người đem tặng những cuốn sách cho không gian này, có trường hợp đã tặng cả tủ sách gia đình. Đó là việc các đối tác chọn không gian này để tổ chức các chuyên đề giao lưu tác giả tác phẩm, như NXB Kim Đồng ra mắt hai cuốn sách về Huế của tác giả Lê Phi Tân và Lê Vũ Trường Giang; chuyên gia Trần Sĩ Chương ra mắt cuốn sách "Trò chuyện với gen Z" cũng ở không gian này; nhà giáo Trần Viết Ngạc – một người con của Huế sống tại TP. Hồ Chí Minh cũng chọn nơi đây để trò chuyện lịch sử thông qua những bức ảnh tư liệu quý. Hay một số trường học, trung tâm cùng hợp tác với CLB Sách và Văn hóa Huế tổ chức các chương trình dành cho học sinh.

Trong 6 tháng qua, chúng tôi tập trung vào hai đối tượng chính: các em học sinh và các bậc phụ huynh. Quan niệm của chúng tôi là xây dựng thói quen đọc sách, gieo mầm yêu thương quê hương đất nước hãy chính từ các bé thiếu nhi, chính từ các gia đình. Xây dựng một môi trường lành mạnh, tích cực chính là sự cộng hưởng của gia đình, nhà trường và xã hội, chúng tôi nỗ lực tạo ra các sân chơi trên tinh thần cộng hưởng đó. May mắn, các hoạt động đều nhận được sự hỗ trợ, giúp đỡ rất tích cực từ các thầy cô, từ các trường, cũng như từ các anh chị làm công tác giáo dục.

Điểm nhấn chúng tôi muốn hướng đến chính là sự chung tay, sự liên kết, để cùng nhau tạo nên các hoạt động chất lượng.

Văn hóa đọc cần bắt đầu từ gia đình. Cha mẹ không làm gương đọc sách rất khó để con đọc sách. Nhiều lần, tôi bắt gặp hình ảnh người cha một cuốn sách, người con một cuốn sách ở không gian này. Bằng việc đưa con đến một không gian có sách, đọc sách cùng con, trò chuyện với con về một cuốn sách nào đó… Đó là những điều làm nên văn hóa đọc.

Đây cũng là điều trước đây tôi từng gặp phải. Ngày nay, bằng việc có AI, bạn có thể nhờ AI giúp bạn có những tóm tắt, để xem cuốn sách đó phù hợp với mình không. Tuy nhiên, tôi có kinh nghiệm là, với một số cuốn sách, cũng cần tính thời điểm phù hợp của nó. Nên, lời khuyên của tôi là, trước tiên cần biết bản thân muốn gì tại thời điểm đó, sau đó tìm kiếm những cuốn sách phù hợp để đọc. Và đọc sách, chơi với những người cùng hệ giá trị, học hỏi những người giỏi là cách để bạn phát triển.

Chắc chắn có rất nhiều, nhưng cho phép chúng tôi được nói về những thuận lợi trước. Một là, chúng tôi được sự ủng hộ rất lớn từ phía lãnh đạo, không chỉ là những chỉ đạo kịp thời, mà còn là những lời động viên đúng lúc. Hai là, may mắn khi ban chủ nhiệm đều là những người có cái tâm cộng đồng, sẵn sàng “ăn cơm nhà vác tù và hàng tổng”. Ba là, ban chủ nhiệm có nhiều anh chị làm doanh nghiệp, có kinh nghiệm điều hành, tổ chức, cũng như trong một số trường hợp đã huy động nhân sự của mình tham gia hỗ trợ. Bốn là, được sự ủng hộ của cộng đồng, chỉ trong thời gian ngắn đã có hơn 100 thành viên, trung bình mỗi tháng tổ chức được 15 sự kiện. Đó là con số chứng minh cho sự ủng hộ đó. Mới đây nhất, NXB Thuận Hóa, đề án Tủ sách Huế cũng đã dành tặng những đầu sách quý cho CLB chúng tôi là ví dụ của sự yêu thương của các ngành, của xã hội.

Về khó khăn, giai đoạn đầu thực hiện, dĩ nhiên còn những vấp váp, còn có những lúc tạo ra sự hiểu nhầm. Vấn đề làm sao kêu gọi được tài trợ để có tài chính duy trì, tổ chức các hoạt động cũng không phải là điều dễ dàng. Làm sao có thêm những hoạt động dành cho các bạn trẻ, cho doanh nghiệp cùng tham gia cũng là bài toán đau đầu của chúng tôi.

Trước mắt, CLB tiếp tục các hoạt động như đang làm, tăng cường liên kết với các nguồn lực khác như thư viện, nhà xuất bản, các đơn vị làm sách để phong phú thêm nguồn sách, thêm hoạt động. Chúng tôi đã và sẽ ký kết hợp tác chiến lược với nhiều đơn vị nữa để cùng tổ chức các hoạt động ở quy mô lớn hơn, mà hội sách Huế yêu thương vừa diễn ra trong những ngày đầu tháng 4 là một phép thử thành công. Chúng tôi cũng sẽ làm việc với các CLB sách, với các trường để nhân rộng mô hình, đưa những hoạt động của CLB Sách và Văn hóa Huế không dừng lại ở Không gian Sách và Văn hóa Huế. Chúng tôi chuẩn bị được 80% và dự kiến thời gian tới cho ra mắt một ấn phẩm để giới thiệu về sách, về Huế hướng tới các đối tượng là các bạn trẻ, các du khách gần xa.

Chúng tôi chú trọng đến việc cung cấp không gian đọc sách, làm việc, học bài trong không gian này. Bằng việc lựa chọn nhạc không lời, âm thanh đủ nghe, ánh sáng phù hợp... là cách để chúng tôi xây dựng thói quen sử dụng không gian công cộng cho việc đọc, việc học này.

Bằng việc cung cấp nước lọc miễn phí, nước gừng miễn phí cũng như wifi, chúng tôi mong muốn mọi người có được điều kiện để đọc sách, làm việc. Và cũng với lý do ưu tiên không gian cho việc đọc sách, chúng tôi hướng các anh chị có nhu cầu khác, như trò chuyện, làm việc nhóm ra không gian bên ngoài. Chúng tôi cũng đã nhiều lần nhắc nhở một số trường hợp nói chuyện hơi ồn ào gây ảnh hưởng đến người khác. Các sách trong không gian này đều được chúng tôi đưa lên ứng dụng thư viện để tiện quản lý, hướng tới việc nếu người đọc mong muốn có thể mượn về nhà. Chúng tôi cũng kết nối với một số thư viện để tổ chức các chuyên đề trưng bày, triển lãm, và hơn thế nữa là giới thiệu cơ hội mượn sách, đọc sách của thư viện. Ngoài ra, ở tầng 2, chúng tôi đã và sẽ khai thác cho các hoạt động chuyên đề, các sự kiện, nơi làm việc của các cộng đồng, các CLB…

Xin cảm ơn chị về cuộc trò chuyện!