 |
| Ăn nhiều thực phẩm có nguồn gốc thực vật sẽ tốt hơn cho sức khỏe con người và cho hành tinh. Ảnh minh họa: iStock |
Tiến sĩ David Katz, một chuyên gia về y học phòng ngừa và lối sống khẳng định, “ăn nhiều thực phẩm có nguồn gốc thực vật, ít thực phẩm động vật và hạn chế thực phẩm chế biến sẵn sẽ tốt hơn cho sức khỏe con người, cũng như cho hành tinh”.
Thực tế, cản xuất lương thực đóng vai trò lớn trong cuộc khủng hoảng khí hậu. Các chuyên gia cho biết, việc nuôi gia súc để phục vụ con người sử dụng một lượng lớn đất nông nghiệp và góp phần dẫn tới nạn phá rừng, mất đa dạng sinh học và ô nhiễm nguồn nước.
Động vật nhai lại có thể thải ra khí độc hại với tác động đáng kinh ngạc đến môi trường. Theo Chương trình Môi trường LHQ (UNEP), ợ hơi và phân từ gia súc, cừu và dê đều tạo ra khí metan - một loại khí nhà kính làm nóng hành tinh mạnh gấp 80 lần so với CO2.
Ví dụ, một con bò trưởng thành có thể ợ hoặc xì hơi tới 500 lít khí metan mỗi ngày. Các chuyên gia cho biết, tổng cộng lại, chúng có thể tạo ra gần 15% tổng lượng khí thải nhà kính toàn cầu.
Tuy nhiên, theo nghiên cứu, việc áp dụng chế độ ăn uống thân thiện với hành tinh sẽ cắt giảm việc sử dụng đất 51% và giảm phát thải khí nhà kính 29%, đồng thời sẽ kéo dài tuổi thọ của con người.
Chế độ ăn uống vì con người và hành tinh
Năm 2019, Ủy ban EAT-Lancet, bao gồm 37 nhà khoa học hàng đầu từ 16 quốc gia, đã tạo ra một chế độ ăn kiêng với mục tiêu kép là tối đa hóa sức khỏe con người, đồng thời giảm tác động đến môi trường khi phải nuôi sống hàng tỷ người.
Cụ thể, chế độ ăn này nhấn mạnh việc tiêu thụ nhiều trái cây và rau quả, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu và các loại protein có nguồn gốc thực vật khác, đồng thời giảm thịt và sữa xuống các khẩu phần nhỏ.
Dựa trên dữ liệu về chế độ ăn uống của hơn 200.000 người và đánh giá lặp đi lặp lại trong hơn 3 thập kỷ, nghiên cứu cho thấy 10% những người tuân theo chế độ ăn kiêng thân thiện với hành tinh (còn gọi là Eat-Lancet) có nguy cơ tử vong sớm do bất kỳ nguyên nhân nào thấp hơn 30% so với nhóm 10% những người có chế độ ăn uống ngược lại.
Ngoài ra, nguy cơ tử vong do thoái hóa thần kinh ở những người tuân thủ chặt chẽ nhất chế độ Eat-Lancet cũng giảm 28%, nguy cơ tử vong vì bệnh tim mạch giảm 14%, nguy cơ tử vong vì ung thư giảm 10% và nguy cơ tử vong vì các bệnh đường hô hấp giảm 47%.
“Những phát hiện này cho thấy mối liên hệ giữa sức khỏe con người và hành tinh. Ăn uống lành mạnh sẽ thúc đẩy sự bền vững của môi trường - điều này lại rất cần thiết cho sức khỏe và hạnh phúc của mọi người trên Trái đất”, tác giả nghiên cứu Walter Willett - Giáo sư dịch tễ học và dinh dưỡng tại Đại học Y tế Công cộng Harvard nhấn mạnh.