 |
| Xuất khẩu dịch vụ kỹ thuật số toàn cầu năm 2023 đã đạt tổng cộng 4.500 tỷ USD. Ảnh minh họa: Adobestock |
Cột mốc này được xem là một dấu hiệu đáng khích lệ và cũng là lời kêu gọi các nỗ lực mạnh mẽ hơn nữa để giúp đảm bảo rằng, thương mại kỹ thuật số mang lại lợi ích cho tất cả mọi người dân vì sự phát triển toàn diện.
Theo định nghĩa của UNCTAD, dịch vụ kỹ thuật số là các dịch vụ có thể được cung cấp từ xa qua mạng công nghệ thông tin và truyền thông, ví dụ như dịch vụ tư vấn công nghệ thông tin, ngành công nghiệp sáng tạo, dịch vụ viễn thông và tài chính, dịch vụ giáo dục và đào tạo, cùng nhiều dịch vụ khác…
Trong báo cáo mới, UNCTAD cho biết mặc dù công nghệ kỹ thuật số đang tăng trưởng nhanh hơn các dịch vụ khác và có tiềm năng chuyển đổi thương mại dịch vụ toàn cầu, nhưng lợi ích của chúng vẫn chưa được phân bổ đồng đều.
Dữ liệu của UNCTAD chỉ rõ rằng trong khi các dịch vụ kỹ thuật số chiếm 56% xuất khẩu dịch vụ trên toàn thế giới, thì tỷ lệ này chỉ là 20% ở các nước kém phát triển nhất (LDCs).
Theo UNCTAD, kim ngạch xuất khẩu các dịch vụ kỹ thuật số từ các nền kinh tế đang phát triển đã tăng 9% trong năm 2023. Sự tăng trưởng này thể hiện rõ trên tất cả các khu vực đang phát triển: châu Phi, châu Mỹ, châu Á và châu Đại Dương. Tỷ trọng xuất khẩu các dịch vụ kỹ thuật số từ các nền kinh tế đang phát triển trong tổng kim ngạch xuất khẩu dịch vụ toàn cầu là 46%, và đối với các nước phát triển là 61%.
Trong khi đó, mặc dù tăng 43% từ năm 2015 đến năm 2023 về giá trị, nhưng thị phần của các nước kém phát triển trong xuất khẩu dịch vụ kỹ thuật số toàn cầu vẫn giảm đều đặn từ 0,24% xuống 0,19%.
Ông Torbjörn Fredriksson, người đứng đầu chương trình thương mại điện tử và kinh tế kỹ thuật số tại Cơ quan Thương mại và Phát triển LHQ cho biết “sự suy giảm này không chỉ phản ánh những thách thức dai dẳng mà các nước kém phát triển phải đối mặt liên quan đến cơ sở hạ tầng, khoảng cách kỹ năng kỹ thuật số và những hạn chế trong tiếp cận thị trường, mà còn phản ánh tình trạng bất bình đẳng có hệ thống đang tiếp tục cản trở sự tiến bộ”. Cũng theo ông, nếu không có các biện pháp can thiệp có mục tiêu, nền kinh tế kỹ thuật số có nguy cơ “làm trầm trọng thêm tình trạng bất bình đẳng hiện có, thay vì thu hẹp sự bất bình đẳng này”.
Bối cảnh công nghệ đang thay đổi, UNCTAD cho biết đã xác định các cơ hội và thách thức của lĩnh vực dịch vụ kỹ thuật số, từ đó xây dựng các chiến lược phát triển và thương mại khả thi nhằm giúp các nước đang phát triển tham gia và hưởng lợi từ thương mại điện tử và nền kinh tế số.
Được biết, sáng kiến “eTrade for All”, do UNCTAD dẫn đầu, đã được đưa ra từ năm 2016 nhằm mục đích cải thiện năng lực của các nền kinh tế đang phát triển, đặc biệt là các nước kém phát triển nhất, để giúp các nước này xây dựng các chính sách mạnh mẽ, tăng cường cơ sở hạ tầng và giải quyết các trở ngại, tạo môi trường thuận lợi cho thương mại điện tử và thương mại số.