Ký ức những ngày mưa năm cũ ùa về, những khi tôi được theo mẹ ra đồng ngày còn bé. Mẹ mặc chiếc áo mưa màu xanh sẫm, tay xách chiếc giỏ nhựa đỏ chói. Tôi lẽo đẽo bước chân theo sau. Chiếc áo mưa trên người cũng màu đỏ rực, i như mặt trời của những ngày hè đã cũ. Một vài dường ruộng mùa trước được đắp cao nên không bị nước che lấp. Ở đó, đám rau trai mọc cao, xanh tốt, những cây thù lù mập ú, vươn cao. Mẹ khom người nhổ từng bụi cây cho vào giỏ, đó là thức ăn của đám heo sau hè nhà, là gom góp chắt chiu của mẹ cho mùa tết sắp về.
Tôi nhớ ánh mắt lấp lánh của mẹ mỗi khi ngoái đầu nhìn về phía tôi. Nụ cười ấy, cũng rực rỡ như một tia nắng rọi thẳng vào trái tim non dại của mình. Cánh đồng chiều lạnh lẽo bởi gió, bởi mưa lay bay, nhưng chẳng hiểu sao lại ấm áp vô ngần. Có lẽ bởi chỉ cần ngẩng đầu, đã có mẹ ở đó, mặt trời của riêng tôi.
Ra đồng mùa mưa chẳng có gì thú vị ngoài bầu trời xám xịt và nước đồng loang loáng. Cây ươi già giờ nằm chơ vơ ở mô đất cao giữa đồng. Người mục đồng năm xưa không biết có còn chăn trâu qua lối ấy. Cái dáng bé nhỏ ngồi vắt vẻo trên lưng trâu, chiếc mũ tai bèo đội lệch trên đầu chẳng che được hạt mưa rơi trên má, sau lưng là bóng chiều đang chìm dần về phía núi. Chiều lặng đi trong những bình yên nhè nhẹ như thế.
Người đàn ông thả xong những tay lưới xuống khu vực nước sâu nhất thì neo thuyền lại, tranh thủ nằm chợp mắt. Chiếc nón lá úp lên khuôn mặt sạm đen, che lại thứ ánh sáng xám xịt từ bầu trời. Tiếng con cu gáy vọng đến từ bên kia sườn núi, khiến chiều trở nên mênh mông, nỗi buồn bất chợt đến như một vết dầu loang trên mặt nước.
Gió đồng mát lạnh, mang theo hương thơm của nồi cá kho từ bếp nhà ai bên sườn núi. Những ngày mưa, thích nhất là được ăn món cá đồng liu tiu kho cùng lá ném. Buổi chiều, ba ra đồng đặt xuống vài chiếc nò đan bằng tre. Sáng hôm sau đã có mớ cá đồng nhảy long tong trong giỏ. Từ cánh đồng quê ăm ắp nước ấy, những bữa cơm quê bỗng trở nên thơm ngọt với đủ thứ cá mú trên đồng. Và cả những mớ rau dại được gói ghém trong những phiến lá xanh um. Chén nước ruốc sóng sánh với vài miếng tóp mỡ béo ngậy, trái ớt xanh dầm nát cay xé lưỡi ngày mưa. Rau cỏ, cá đồng nhờ bàn tay tảo tần của mẹ đã tạo nên những hương vị ngọt lành cho những bữa cơm ngày cũ.
Tầm hơn tháng nữa, những thửa ruộng sẽ được hút cạn nước. Người nông dân sẽ lại vội vã ra đồng cày cấy. Ruộng đồng lại phủ xuống màu xanh của mạ non. Cái màu xanh mơn mởn tươi non ấy như đôi mắt của người thiếu nữ mang đầy hy vọng khi nghĩ về tương lai phía trước. Tựa như người nông dân lúc khom mình trên bờ ruộng cấy xuống từng nhúm mạ khi nước ruộng lạnh căm căm và mưa gió lất phất trên đầu, họ cũng sẽ nghĩ về mùa màng bội thu sau đó. Những cánh đồng vàng rực và những bông lúa cúi đầu chắc hạt. Nụ cười sẽ rộn rã rơi trên đồng ngày thu hoạch.
Còn tôi, khi đứng bên chân ruộng một ngày mưa, tôi chỉ thấy mình bất chợt chơ vơ. Mặt trời của riêng tôi không còn nữa. Những thửa ruộng vẫn nằm im ở đó, khi lấp đầy nước ngày mưa và cả khi cạn khô nứt nẻ ngày vào hạ. Còn tình yêu của tôi, đã nằm lại bên kia chân núi, trong một ngày có rất nhiều mưa rơi.