Bà Nguyễn Thị Huy (phải) tại buổi ký kết đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng với Công ty Daystar

Đồng bộ, kịp thời

Trước khi hợp nhất, tỷ lệ hộ nghèo ở Tứ Hạ, Hương Vân và Hương Văn đều có xu hướng giảm dần qua các năm. Phần lớn hộ nghèo còn lại thuộc nhóm khó thoát nghèo bền vững. Cụ thể, tại Hương Văn, trong tổng số 24 hộ nghèo thì có 16 hộ không còn khả năng lao động. Tại Tứ Hạ, hơn 56% hộ nghèo không còn khả năng lao động, gần 70% hộ có thành viên đang hưởng trợ cấp bảo trợ xã hội hàng tháng. Còn ở Hương Vân, hộ nghèo phần lớn nằm sát chuẩn nghèo và tiềm ẩn nguy cơ tái nghèo do đa phần thiếu tiêu chí thu nhập.

 Hỗ trợ sửa chữa, xây mới nhà ở cho các hộ nghèo, cận nghèo cũng được Hương Trà và các tổ chức, đoàn thể thực hiện hiệu quả, kịp thời

Trước thực tế này, cả hệ thống chính trị của 3 địa phương nói trên đã nhanh chóng vào cuộc, kịp thời kiện toàn các Ban Chỉ đạo giảm nghèo, nhanh chóng đẩy mạnh công tác tuyên truyền về tận cơ sở, trực tiếp đến từng hộ dân. Quan trọng hơn, từ phường đến tổ dân phố, từ mặt trận, đoàn thể đến cán bộ cơ sở đều cùng theo sát từng hộ dân, xem đây là trách nhiệm chung.

“Cũng trong khoảng thời gian này, các địa phương đã tính toán, áp dụng hợp lý các mô hình hỗ trợ thoát nghèo. Đối với hộ không còn khả năng lao động, ưu tiên chính sách an sinh, nhà ở và các dịch vụ xã hội cơ bản; đối với hộ còn khả năng lao động, tập trung hỗ trợ sinh kế, việc làm. Phương thức này đã đem lại hiệu quả rõ rệt, từng bước thay đổi cách nghĩ của một số hộ có tâm lý trông chờ, ỷ lại sang chủ động, mạnh dạn tham gia các mô hình phát triển sinh kế”, bà Nguyễn Thị Huy - Phó Chủ tịch UBND phường Hương Trà cho biết. 

 Bàn giao bò giống cho các hộ nghèo

Có thể thấy, với cách làm không “khoán trắng” cho một ngành hay một bộ phận mà huy động sự vào cuộc đồng bộ từ mặt trận, các đoàn thể đến cán bộ cơ sở đều cùng theo sát từng hộ dân, nắm rõ hoàn cảnh, khả năng lao động, nhu cầu sinh kế để có những tư vấn, giải pháp phù hợp. Điều này không chỉ giúp chính sách đi vào cuộc sống, mà còn tạo sự đồng thuận, giảm tâm lý trông chờ, ỷ lại trong một bộ phận hộ nghèo.

Đa dạng sinh kế

Nuôi bò lai sinh sản là một trong những mô hình của Dự án 2 - Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững được triển khai mạnh mẽ tại Tứ Hạ, Hương Văn và Hương Vân.

Hỗ trợ gà giống để phát triển sinh kế 

Trong giai đoạn 2022 - 2024, dự án đã hỗ trợ 32 hộ dân với 64 con bò giống kèm vắc-xin, thuốc thú y và được tư vấn kỹ thuật định kỳ. Tuy gặp phải thiên tai, dịch bệnh nhưng phần lớn đàn bò đang phát triển tốt, đa số hộ đã chủ động được nguồn thức ăn, chăm sóc thú y, đảm bảo điều kiện chăn nuôi. Hiện tại, những đàn bò này khỏe mạnh, có khả năng sinh sản tốt, hứa hẹn giúp các hộ tham gia dự án có thu nhập, có “của để dành” về lâu dài.

Bên cạnh nuôi bò, các địa phương còn linh hoạt triển khai nhiều mô hình sinh kế khác. Tại Tứ Hạ và Hương Văn, các hộ nghèo được hỗ trợ nuôi gà lai chọi thả vườn, mở lớp làm nấm rơm… Những mô hình này ít vốn, dễ thực hiện, phù hợp với người lớn tuổi, người khuyết tật hoặc lao động có sức khỏe yếu. Riêng Hương Vân, địa phương đã hỗ trợ đất rừng sản xuất cho 42 hộ, mỗi hộ 1ha. Qua đó, đã mở ra sinh kế dài hạn, giúp người dân có tư liệu sản xuất bền vững, hạn chế nguy cơ tái nghèo.

 Niềm vui của người nghèo khi được hỗ trợ con giống phát triển sinh kế

Ngoài những mô hình sinh kế, Hương Trà là một trong những địa phương có bước chuyển rõ nét trong công tác giải quyết việc làm, qua đó giúp giảm nghèo nhanh, bền vững hơn. Tại khu vực Tứ Hạ, hơn 600 lao động được đào tạo nghề, giới thiệu việc làm; 39 lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Ngoài ra, có hơn 790 lượt hộ được tiếp cận vốn vay ưu đãi với tổng dư nợ gần 50 tỷ đồng, những con số khá ấn tượng với đơn vị cấp cơ sở.

Tại Hương Văn và Hương Vân, tuy công tác đào tạo nghề quy mô nhỏ hơn nhưng đều đem lại hiệu quả thiết thực. Bên cạnh nguồn lực từ Nhà nước, sự hỗ trợ của các tổ chức, cá nhân hảo tâm đã mang lại những đổi thay rất cụ thể cho nhiều hộ nghèo. Nhiều gia đình được hỗ trợ sửa chữa nhà ở, xây dựng chuồng trại, con giống, tiền mặt, vật dụng sinh hoạt… với tổng kinh phí hàng trăm triệu đồng giúp các hộ nghèo cải thiện cuộc sống và có điều kiện, động lực tự vươn lên.

Dẫu đạt nhiều kết quả tích cực, song công tác giảm nghèo ở Hương Trà vẫn đối mặt không ít thách thức khi tỷ lệ hộ nghèo không còn khả năng lao động vẫn ở mức cao. Một bộ phận người dân thiếu kiến thức, kỹ năng sản xuất; thiên tai, lũ lụt ảnh hưởng đến chăn nuôi, sinh kế; nguy cơ tái nghèo luôn hiện hữu đối với các hộ có thu nhập bấp bênh…

“Với mục tiêu xuyên suốt là tạo sinh kế, việc làm và nâng cao năng lực người dân làm trọng tâm trong giảm nghèo bền vững, Hương Trà tiếp tục nhân rộng mô hình hiệu quả; kết hợp sinh kế với đào tạo nghề; tăng cường liên kết doanh nghiệp để tạo việc làm ổn định; ưu tiên tập huấn kỹ thuật, nhất là cho các hộ tham gia dự án chăn nuôi, trồng trọt…”, bà Nguyễn Thị Huy nói.

Cũng theo bà Nguyễn Thị Huy, trong thời gian tới, bên cạnh phối hợp với Ngân hàng Chính sách xã hội thông qua các tổ vay vốn nhằm tạo điều kiện nhất để các hộ nghèo, cận nghèo, các hộ khó khăn thuận lợi tiếp cận nguồn vốn với lãi suất ưu đãi, đến đúng người và giải ngân đúng thời điểm, chính quyền địa phương sẽ tiếp tục đẩy mạnh truyền thông nhằm giúp người dân sử dụng vốn vay đúng mục đích, hiệu quả, tránh vay vốn theo phong trào, sử dụng không đúng mục đích, cũng như khơi dậy ý chí chủ động vươn lên - yếu tố quyết định để giảm nghèo thực sự bền vững.

LÊ TRANG